ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ વાળા સ્ટૉક

1 min read
by Angel One

ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ રોકાણકારને થોડીવારમાં સતત આવક આપે છે અને બજારની અસ્થિરતાથી ઓછી અસર કરે છે.

સ્ટૉકમાં રોકાણ કરીને કોઈપણ બે રીતે પૈસા મેળવી શકાય છે. જ્યારે સ્ટૉકની કિંમતોમાં વધારો થાય છે, ત્યારે કોઈ વ્યક્તિ ઉચ્ચ કિંમતે સ્ટૉક વેચી શકે છે; જ્યારે કંપની ડિવિડન્ડની ચુકવણી કરે ત્યારે સ્ટૉકમાંથી પૈસા મેળવવાની બીજી રીત છે.

ડિવિડન્ડ એક કંપની તેના શેરધારકોને તેના નફાથી વિતરિત કરે છે. કંપની તેના શેરધારકોને લાભાંશ ચૂકવવાનો અથવા વ્યવસાયમાં નફો પરત રોકાણ કરવાનો નિર્ણય લઈ શકે છે. તેઓ ઋણની ચુકવણી કરવા માટે નફાનો પણ ઉપયોગ કરી શકે છે. કંપનીના સંચાલક બોર્ડ દ્વારા આ નિર્ણય લેવામાં આવે છે. ત્યારબાદ તેને શેરધારકો દ્વારા મંજૂર કરવાની જરૂર છે. ડિવિડન્ડ ત્રિમાસિક અથવા વાર્ષિક ધોરણે ચૂકવવામાં આવે છે. તેથી જ્યારે તમે ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક ધરાવો છો, ત્યારે તમે માત્ર સ્ટૉક હોલ્ડિંગ કરીને આવક કમાઈ શકો છો. જ્યારે તમે તેમની કિંમતો વધી જાય ત્યારે તમે આ સ્ટૉક્સને વેચશો ત્યારે પણ તમે લાભ મેળવી શકો છો.

કુદરતી રીતે, ઉચ્ચ ડિવિડન્ડવાળા સ્ટૉક્સની માંગ છે. પરંતુ ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક તરીકે  કઈ યોગ્યતા રહેલી છે?

અહીં, અમને ડિવિડન્ડ ઉપજની કલ્પનાને સમજવાની જરૂર છે. ડિવિડન્ડ ઉપજની ગણતરી નીચે આપેલી ફોર્મ્યુલાનો ઉપયોગ કરીને સ્ટૉકની કિંમતની ટકાવારી તરીકે કરવામાં આવે છે:

ડિવિડન્ડની ઉપજ = વાર્ષિક ડિવિડન્ડ / સ્ટૉક કિંમત X 100.

જો સ્ટૉક રૂ. 100 ના મૂલ્યના હોય અને તે રૂપિયા. 5 ના ડિવિડન્ડની ચુકવણી કરે છે, તો ડિવિડન્ડની ઉપજ 5 ટકા છે.

જ્યારે કોઈ બેંચમાર્કની તુલના કરે છે ત્યારે કંપનીઓના સ્ટૉક્સમાંથી ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ ઉપજ થાય છે, ત્યારે તેને ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ તરીકે ઓળખાય છે. સામાન્ય રીતે, આવા કોઈ બેંચમાર્ક નથી, પરંતુ 4-5 ટકાથી વધુ ડિવિડન્ડ ઉપજવાળા શેરને હાઈ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક કહેવામાં આવે છે. ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સને શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ તરીકે પણ સંદર્ભિત કરવામાં આવે છે.

શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સમાં ઇન્વેસ્ટ શા માટે કરવું

નીચેની સુવિધાઓના કારણે શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ રોકાણકારો સાથે હિટ છે:-

શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ સતત આવક પ્રદાન કરે છે: આ સ્ટૉક્સ રોકાણકારોને નિયમિત ડિવિડન્ડ આપે છે. તેઓ રોકાણકારોને સંપૂર્ણ સમય માટે આવક ઉત્પન્ન કરવામાં મદદ કરી શકે છે.

રોકાણકારો દ્વારા તેમના રોકાણોને વધારવા માટે શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સનો ઉપયોગ કરી શકાય છે: વધુ પૈસા કમાવવા માટે રોકાણકાર દ્વારા કમાયેલા ડિવિડન્ડને સ્ટૉક માર્કેટમાં પુનઃરોકાણ કરી શકાય છે. રોકાણકારો આ પૈસાનો ઉપયોગ તેમના નિવૃત્તિ અથવા અન્ય લાંબા ગાળાના લક્ષ્યોને ભંડોળ પૂરું પાડવા માટે પણ કરી શકે છે. નિવૃત્તિને ધ્યાનમાં રાખવા તેમ જ નિવૃત્તિની નજીક પહોંચેલ લોકો માટે નિયમિતઆવકના માધ્યમ તરીકે  ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ પસંદ કરી શકે છે.

શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ પ્રમાણમાં બજારની અસ્થિરતાથી મુક્ત છે: આવા મોટાભાગના સ્ટૉક્સ સંરક્ષણ ક્ષેત્રોમાંથી છે. આ એવા ક્ષેત્રો છે જે બિન-ચક્રિયાત્મક છે અને ઉર્જા, રિયલ એસ્ટેટ, ઉપયોગિતા અને કન્ઝ્યુમર ગુડ્સ જેવા ઈકોનોમિક સાઈલ્સ પર નિર્ભર નથી. જ્યારે અર્થવ્યવસ્થા અસ્થિર હોય ત્યારે પણ, આ સ્ટૉક્સ સામાન્ય રીતે મૂલ્ય પ્રદાન કરે છે. આવા શેરો એકંદર બજારોની તુલનામાં ઓછા અસ્થિરતા ધરાવે છે અને તેથી ઓછા જોખમની ક્ષમતા ધરાવતા રોકાણકારો માટે યોગ્ય છે. જોકે સ્ટૉક્સ ઉચ્ચ મૂડી રિટર્ન બનાવી શકે છે, પરંતુ ડિવિડન્ડની આવક સ્થિર અને આગાહી છે. ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ સરકારી સિક્યોરિટીઝ કરતાં વધુ રિટર્ન આપે છે અને તેથી એક સારો ઇન્વેસ્ટમેન્ટ વિકલ્પ છે.

શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ કેવી રીતે પસંદ કરવા

જ્યારે શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સ પસંદ કરવામાં આવે ત્યારે નીચેની બાબતોને ધ્યાનમાં રાખવાની જરૂર છે.

  1. કંપનીના ફાઇનાન્શિયલ્સને જુઓ: કંપનીના ફાઇનાન્શિયલ બાબતોનો અભ્યાસ કરો. કંપનીની બેલેન્સશીટ તેની સંપત્તિઓ અને જવાબદારીઓનો વિચાર આપશે. જો ઇક્વિટી રેશિયોનું ઋણ ખૂબ જ વધારે હોય, તો તેનો અર્થ એ છે કે કંપની પાસે મોટી રકમનું ઋણ છે, અને થોડા જ સમયે, તે દેવાની ચુકવણી કરવાની તપાસ કરશે. આ ડિવિડન્ડ પેઆઉટને અસર કરશે.
  2. વાજબી પેઆઉટ રેશિયો ધરાવતી કંપનીઓને પસંદ કરો: ડિવિડન્ડ પેઆઉટ રેશિયો એ કંપનીની કમાણીની ટકાવારીનો સંદર્ભ આપે છે જે રોકાણકારોને રોકડ ડિવિડન્ડ તરીકે ચૂકવવામાં આવી રહી છે. જો કોઈ કંપની પહેલેથી જ મોટી છે અને હવે વધવા માંગતી નથી, તો મોટાભાગના નફાની ચુકવણી ડિવિડન્ડ તરીકે કરવામાં આવે છે. જોકે ડિવિડન્ડ પેઆઉટ રેશિયો માટે કોઈ બેંચમાર્ક નથી, પરંતુ જે રોકાણકારો ડિવિડન્ડ શોધી રહ્યા છે તેઓ 40-50 ટકાનો ઉચ્ચ પેઆઉટ રેશિયો જોશે. જો કંપની પાસે ઓછું પેઆઉટ રેશિયો હોય, તો તે સારા સંકેત નથી. જો કે, ખૂબ ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ પેઆઉટનો ગુણોત્તર પણ સારો નથી. 80 ટકાથી વધુનો પેઆઉટ રેશિયોનો અર્થ એ છે કે કંપની ડિવિડન્ડ ચૂકવવામાં તેની બધી આવક સમાપ્ત થઈ રહી છે. જ્યારે આવકમાં ઘટાડો થાય ત્યારે આવી કંપની ડિવિડન્ડને ઘટાડવાની સંભાવના ધરાવે છે.
  3. સતત ડિવિડન્ડના ટ્રેક રેકોર્ડવાળી કંપનીઓ માટે જુઓ: શ્રેષ્ઠ ડિવિડન્ડ સ્ટૉક્સમાં તેના શેરહોલ્ડર્સને ડિવિડન્ડ ચૂકવવાનો સતત ટ્રેક રેકોર્ડ હશે. તેથી પાછલા 5-10 વર્ષોની કંપનીની હિસ્ટ્રી ચેક કરો અને જે ઓ સ્થિર અથવા વધી રહ્યા છે તેને પસંદ કરો.
  4. ખૂબ જ ઉચ્ચ લાભાંશવાળી ઉપજવાળી કંપનીઓથી સાવધાન રહો: તે સાવચેત લાભદાયી હોઈ શકે છે, પરંતુ કોઈ એવી કંપનીઓથી દૂર રહેવી જોઈએ જેની પાસે ખૂબ ઉચ્ચ લાભાંશ ઉપજ છે. ખૂબ ઉચ્ચ ડિવિડન્ડ ઉપજનો અર્થ એ હોઈ શકે છે કે કંપનીના સ્ટૉક કિંમતો એ જ સમયગાળા દરમિયાન ઝડપથી ઘટાડી ગયા છે. તેથી કંપનીઓ કે જેની પાસે સ્થિર ડિવિડન્ડની ઉપજ છે તે વધુ સારી છે.
  5. વ્યવસાય અને ઉદ્યોગને ધ્યાનમાં લો: જ્યાં ઉદ્યોગ ઝડપી વિકાસ પામી રહ્યા હોય તે કંપનીના ક્ષેત્રને ધ્યાનમાં લો, લાભાંશમાં વધારો થવાની સંભાવના વધે છે. જો કે, ઇતિહાસના આધારે સ્ટૉક પસંદ કરવું આવશ્યક નથી કારણ કે કોઈ ઉદ્યોગમાં વિકાસનો દર સમયસર બદલાઈ શકે છે.

સ્વસ્થ રોકડ પ્રવાહ ધરાવતી કંપનીઓ માટે જુઓ: ક્યારેક, કંપનીઓ પાસે વધારે એકાઉન્ટિંગ નફા હોઈ શકે છે, પરંતુ તેઓ ખરાબ રોકડ પ્રવાહની અસર ધરાવે છે. આવી કંપનીઓને ડિવિડન્ડ ચૂકવવામાં મુશ્કેલ લાગી શકે છે. નાની કંપનીઓ પાસે રોકડ પ્રવાહની સમસ્યા હોઈ શકે છે, પરંતુ મોટી અને સ્થિર કંપનીઓમાં સકારાત્મક રોકડ પ્રવાહ હોવો જોઈએ.