దేశంలోని ఫైనాన్షియల్ రంగంలో పెరుగుతున్న మోసపూరిత కార్యకలాపాల నేపథ్యంలో, అన్ని కస్టమర్ల రికార్డులను ఉంచడం ముఖ్యం అయింది. ఈ అక్రమ కార్యకలాపాలను అరికట్టేందుకు, భారత ప్రభుత్వం సెంట్రల్ నో యువర్ కస్టమర్ (సి కె వై సి) అనే పథకాన్ని ప్రారంభించింది. ఇది ప్రభుత్వానికి కస్టమర్ను తెలుసుకోవడంలో, అలాగే మీ ఇన్వెస్ట్మెంట్లను సెక్యూర్గా ఉంచడంలో సహాయపడుతుంది. మునుపు, వేర్వేరు సంస్థలకు వేర్వేరు కె వై సి ఫార్మాట్లు ఉండేవి. అయితే, సి కె వై సి పరిచయం వేర్వేరు ఫైనాన్షియల్ ఎంటిటీల ప్రక్రియలను ఒక్క ప్లాట్ఫారమ్లోకి తీసుకురుస్తుంది.
సి కె వై సి (CKYC) అంటే ఏమిటి?
సెంట్రల్ కె వై సి లేదా సి కె వై సి అనేది కస్టమర్ యొక్క అన్ని వ్యక్తిగత వివరాలను నిల్వ చేసే సెంట్రలైజ్డ్ రిపాజిటరీ. సి కె వై సి రిజిస్ట్రిని నిర్వహించేదిసెక్యూరిటైజేషన్ అసెట్ రీకన్స్ట్రక్షన్ అండ్ సెక్యూరిటీస్ ఇంటరెస్ట్ ఆఫ్ ఇండియా యొక్క సెంట్రల్ రిజిస్ట్రీ(సి ఇ ఆర్ ఎస్ ఎ ఐ). సి కె వై సి ప్రారంభంతో, ఇతర ఏ ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్తో లావాదేవీలు చేసేప్పుడు కస్టమర్ అదే ప్రక్రియను మళ్లీ చేయాల్సిన అవసరం ఉండదు. క్రింద పేర్కొన్నవి సి కె వై సి రిపాజిటరీ లక్షణాలు:
● కస్టమర్ యొక్క ఐ డి ప్రూఫ్కు లింక్ అయిన ప్రత్యేక 14-డిజిట్ నంబర్ను ఇస్తుంది
● కస్టమర్ వ్యక్తిగత డేటాను ఎలక్ట్రానిక్గా స్టోర్ చేస్తుంది
● మీరు సమర్పించిన డాక్యుమెంట్లను ఇష్యుయర్తో ధృవీకరిస్తుంది
● కె వై సి వివరాల్లో ఏదైనా మార్పు జరిగినప్పుడు సంబంధిత అన్ని సంస్థలకు సమాచారం ఇస్తుంది
ఎస్ ఇ బి ఐ (సెక్యూరిటీస్ & ఎక్స్చేంజ్ బోర్డ్ ఆఫ్ ఇండియా), ఆర్ బి ఐ (రిజర్వ్ బ్యాంక్ ఆఫ్ ఇండియా), ఐ ఆర్ డి ఎ ఐ (ఇన్స్యూరెన్స్ రెగ్యులేటరీ అండ్ డెవలప్మెంట్ అథారిటీ ఆఫ్ ఇండియా) మరియు పి ఎఫ్ ఆర్ డి ఎ (పెన్షన్ ఫండ్ రెగ్యులేటరీ & డెవలప్మెంట్ అథారిటీ) కింద రిజిస్టర్ అయిన అన్ని ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్లు తమ కస్టమర్లను తప్పనిసరిగా సి కె వై సి కింద రిజిస్టర్ చేయాల్సి ఉంటుంది. ఈ ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్లలో ఏదైనా ఒకదితో మీరు మొదటిసారి లావాదేవీ చేసిన తర్వాత, వారు మీ కె వై సి ను సెంట్రల్ కె వై సి రిజిస్ట్రితో రిజిస్టర్ చేస్తారు.
ఇది ఎలా పనిచేస్తుంది?
మీరు ఒక సంభావ్య ఇన్వెస్టర్ అయితే, మీరు సి కె వై సి ప్రక్రియను పూర్తి చేయాలి. మీరు ఇన్వెస్ట్ చేయడానికి ఏదైనా ఇన్స్టిట్యూషన్ను సంప్రదించినప్పుడు, వారు ముందుగా మీ కె వై సి పూర్తి చేసి అవసరమైన డాక్యుమెంట్లను సమర్పించాలని అడుగుతారు. ఆ డాక్యుమెంట్లు తర్వాత సి ఇ ఆర్ ఎస్ ఎ ఐ కు పంపబడతాయి, వారు మీకు ప్రత్యేక 14-డిజిట్ కె వై సి నంబర్ కేటాయిస్తారు. మీ సి కె వై సి నంబర్ జనరేట్ అయిన తర్వాత, మీరు మరే ఇతర ఇన్స్టిట్యూషన్లో ఇన్వెస్ట్ చేయాలనుకునే ప్రతిసారి, మళ్లీ కె వై సి ప్రక్రియలోకి వెళ్లాల్సిన అవసరం లేదు. ఆ ఇన్స్టిట్యూషన్ మీ కె వై సి నంబర్ను సమర్పించి, మీ డాక్యుమెంట్లను అందించమని సి ఇ ఆర్ ఎస్ ఎ ఐ ను రిక్వెస్ట్ చేస్తుంది, తద్వారా మీకు ఇన్వెస్టింగ్ హాసిల్-ఫ్రీ అవుతుంది.
సి కె వై సి ఖాతాల రకాలు
వ్యక్తుల కోసం సి కె వై సి ఖాతాల రకాలు క్రింద ఉన్నాయి:
-
నార్మల్ ఖాతా
క్రింద పేర్కొన్న డాక్యుమెంట్లలో ఏదో ఒకటి మీరు సమర్పించినప్పుడు, ఒక నార్మల్ ఖాతా సృష్టించబడుతుంది.
- పి ఏ ఎన్
- ఆధార్ కార్డు
- డ్రైవింగ్ లైసెన్స్
- వోటర్ ఐ డి
- పాస్పోర్ట్
- మహాత్మా గాంధీ ఎన్ ఆర్ ఈ జి ఏ (నేషనల్ రూరల్ ఎంప్లాయ్మెంట్ గ్యారంటీ యాక్ట్) జాబ్ కార్డు
-
సింప్లిఫైడ్/లో-రిస్క్ ఖాతా
పై పేర్కొన్న డాక్యుమెంట్లలో ఏదీ మీరు సమర్పించలేకపోతే, ఆర్ బి ఐ పేర్కొన్నట్టు అధికారికంగా ధృవీకరించిన ఇతర డాక్యుమెంట్లు, ఉదాహరణకు టెలిఫోన్ బిల్లులు (2 నెలల కంటే పాతవి కాకూడదు), విద్యుత్ బిల్లులు (2 నెలల కంటే పాతవి కాకూడదు), ప్రాపర్టీ ట్యాక్స్ రసీదులు మరియు బ్యాంక్ ఖాతా స్టేట్మెంట్లు సమర్పించవచ్చు. అలాంటి సందర్భంలో, మీ ఖాతాను సింప్లిఫైడ్/లో-రిస్క్ ఖాతాగా వర్గీకరిస్తారు.
-
స్మాల్ ఖాతా
మీ వద్ద అధికారికంగా ప్రమాణమైన డాక్యుమెంట్లు లేకపోతే, ఫోటోగ్రాఫ్తో కలిసి నింపిన ఫామ్ను సమర్పించి ఒక స్మాల్ సి కె వై సి ఖాతాను ఓపెన్ చేయండి. అయితే, ఈ ఖాతాలకు లావాదేవీలపై పరిమితులు ఉంటాయి మరియు పరిమిత కాలపరిమితి ఉంటుంది.
-
ఓ టి పి-ఆధారిత ఈ కె వై సి ఖాతా
యు ఐ డి ఎ ఐ వెబ్సైట్ నుండి డౌన్లోడ్ చేసిన, ఓ టి పి ద్వారా ఎనేబుల్ చేసిన ఆధార్-ఆధారిత పి డి ఎఫ్ ఫైల్ను మీరు సమర్పించినప్పుడు ఈ ఖాతా సృష్టించబడుతుంది.
సి కె వై సి ప్రయోజనాలు
సమయాన్ని ఆదా చేయడం నుంచి ఇన్వెస్టింగ్ ని సులభంగా చేయడం వరకు, సి కె వై సి కు అనేక ప్రయోజనాలు ఉన్నాయి. సి కె వై సి యొక్క కొద్ది ప్రయోజనాలు ఇవి:
● ఇది అన్ని ఫైనాన్షియల్ రెగ్యులేటర్ల నుండి డేటాను ఏకం చేస్తుంది, అందువల్ల మీరు మొత్తం డాక్యుమెంటేషన్ ప్రక్రియను మళ్లీ మళ్లీ చేయాల్సిన అవసరం లేకుండా సమయం, శ్రమను ఆదా చేస్తుంది
● మీ సి కె వై సి వివరాలకు మీరు యాక్సెస్ పొందుతారు, తద్వారా ఎప్పుడైనా సులభంగా సి కె వై సి రిజిస్ట్రిలో మీ వివరాలను అప్డేట్ చేయగలుగుతారు
● ఫైనాన్షియల్ రంగంలో మనీ లాండరింగ్ మరియు ఇతర అక్రమ కార్యకలాపాలను నియంత్రించడంలో సహాయపడుతుంది
● ఇన్వెస్ట్మెంట్ డేటా మరియు సంబంధిత వివరాలను అధికారులకు తిరిగి పొందడం సులభమైంది
● అదే సి కె వై సి నంబర్ను స్టాక్ మార్కెట్లో ఇన్వెస్ట్ చేయడం, మ్యూచువల్ ఫండ్ ప్రారంభించడం, బ్యాంక్ ఖాతా ఓపెన్ చేయడం, ఇన్స్యూరెన్స్ పాలసీ కొనడం మరియు మరిన్నింటి వంటి వేర్వేరు ఫైనాన్షియల్ లావాదేవీలకు ఉపయోగించవచ్చు
ఇది కె వై సి మరియు ఈ కె వై సి కంటే ఎలా భిన్నంగా ఉంటుంది?
కింద ఉన్న టేబుల్ కె వై సి, ఈ కె వై సి మరియు సి కె వై సి మధ్య ఉన్న తేడాను అర్థం చేసుకోవడంలో మీకు సహాయపడుతుంది
| వివరాలు | KYC | EKYC | CKYC |
| ఎవరితో లావాదేవీలు చేయడానికి అనుమతిస్తాయి | వ్యక్తిగత ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్ | వ్యక్తిగత ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్ | ఆర్ బి ఐ, ఎస్ ఇ బి ఐ, ఐ ఆర్ డి ఎ మరియు పి ఎఫ్ ఆర్ డి ఎ కింద రిజిస్టర్ అయిన అన్ని కంపెనీలు |
| అవసరమైన డాక్యుమెంట్లు | సపోర్టింగ్ డాక్యుమెంట్లతో పాటు కె వై సి ఫారమ్ | ఆధార్ కార్డు | సక్రమంగా నింపిన సి కె వై సి ఫారమ్, ఐ డి ప్రూఫ్, అడ్రస్ ప్రూఫ్ మరియు ౧ ఫోటోగ్రాఫ్ |
| వెరిఫికేషన్ | డాక్యుమెంట్లు సమర్పించిన తర్వాత ఇన్-పర్సన్ వెరిఫికేషన్ చేస్తారు | ఓ టి పి లేదా బయోమెట్రిక్ వెరిఫికేషన్ - ఇవి ౨ పద్ధతులలో ఏదో ఒకటి | సి ఇ ఆర్ ఎస్ ఎ ఐ మీరు సమర్పించిన డాక్యుమెంట్లను ఇష్యుయర్తో వెరిఫై చేస్తుంది |
మీ సి కె వై సి రిజిస్ట్రేషన్ను పూర్తి చేసే ప్రక్రియఆర్ బి ఐ, ఎస్ ఇ బి ఐ, ఐ ఆర్ డి ఎ ఐ లేదా పి ఎఫ్ ఆర్ డి ఎ ద్వారా నియంత్రిత ఏ ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్తో మీరు లావాదేవీ చేసినప్పుడు, వారు మీ కె వై సి వివరాలను సి ఇ ఆర్ ఎస్ ఎ ఐ వద్ద రిజిస్టర్ చేస్తారు.
మీ సి కె వై సి నంబర్ను ఆన్లైన్లో చెక్ చేయండిమీరు సి కె వై సి డాక్యుమెంట్లు సమర్పించిన మీ బ్యాంక్, స్టాక్ బ్రోకర్ మరియు ఇన్స్యూరెన్స్ కంపెనీ వంటి ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్లను సంప్రదించి మీ సి కె వై సి నంబర్ను తెలుసుకోవచ్చు.
ఉపసంహారం
నేటి ఆధునిక కాలంలో, మనమందరం పనులు క్షణాల్లో పూర్తవాలని కోరుకునే సమయంలో, సి కె వై సి అనే ఈ కొత్త ప్రక్రియ ఒక విధంగా అదృష్ట వరంగా నిలుస్తుంది. సెంట్రల్ కె వై సి రిజిస్ట్రేషన్ ప్రవేశంతో, ఫైనాన్షియల్ ఇన్స్టిట్యూషన్లతో లావాదేవీలు సులభంగా, సురక్షితంగా, వేగంగా మారాయి. ఇప్పుడు మీరు అదే కె వై సి ప్రక్రియను మళ్లీ మళ్లీ చేయకుండా, అనేక ఫైనాన్షియల్ ఎంటిటీలతో లావాదేవీలు చేయవచ్చు, దీంతో మీకు ఇది మరింత సులభంగా, హాసిల్-ఫ్రీగా మారుతుంది.
