భారతదేశంలో ఈక్విటీ షేర్ మార్కెట్ విషయానికి వస్తే, ట్రేడింగ్ పరిమాణం యొక్క పెద్ద మొత్తాన్ని ఆస్వాదించే రెండు ప్రధాన స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలు ఉన్నాయి. ఒకటి బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్, దీనిని బిఎస్ఇ అని పిలుస్తారు, మరొకటి నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ దీనిని ఎన్ఎస్ఇ అని కూడా పిలుస్తారు. ఇవి భారతదేశంలో రెండు అతిపెద్ద స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలు మరియు ఆసియాలో జపాన్, చైనా మరియు హాంకాంగ్ల తరువాత అతిపెద్దవాటిలో ఉన్నాయి.
మీరు ఒక పెట్టుబడిదారుడు లేదా ట్రేడర్ అయినా, ఈ స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ లు ఏమిటో అర్థం చేసుకోవడం మరియు బిఎస్ఇ & ఎన్ఎస్ఇ మధ్య కీలక వ్యత్యాసాన్ని తెలుసుకోవడం చాలా అవసరం. ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్ఇ మధ్య వ్యత్యాసాన్ని అర్థం చేసుకోవడానికి సహాయపడే ఈ రెండు స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ల గురించి కొన్ని విలువైన సమాచారం ఇక్కడ ఇవ్వబడింది.
ఎన్ఎస్ఇ అంటే ఏమిటి?
1992 సంవత్సరంలో స్థాపించబడిన నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ (ఎన్ఎస్ఇ) మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ పరంగా భారతదేశపు అతిపెద్ద స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్. ఎలక్ట్రానిక్ మరియు పూర్తిగా ఆటోమేటెడ్ ట్రేడింగ్ వ్యవస్థను భారతదేశానికి తీసుకువచ్చిన మొట్టమొదటి స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ఎన్ఎస్ఇ. కేవలం కొద్ది సంవత్సరాలలోనే, ఈ ఎలక్ట్రానిక్ ట్రేడింగ్ విధానం భౌతిక షేర్ సర్టిఫికెట్లతో కూడిన పేపర్–ఆధారిత షేర్ ట్రేడింగ్ వ్యవస్థను పూర్తిగా భర్తీ చేసింది.
స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో నిఫ్టీ (నేషనల్ ఫిఫ్టీ) అని పిలువబడే ఒక బెంచ్మార్క్ ఇండెక్స్ కూడా ఉంది. నిఫ్టీ ఇండెక్స్ దాని విలువను 50 అతిపెద్ద (మార్కెట్ క్యాపిటలైజేషన్ పరంగా) మరియు ఎన్‌ఎస్‌ఇలో జాబితా చేయబడిన చాలా తరచుగా ట్రేడ్ చేసే కంపెనీల నుండి పొందుతుంది. అంతే కాకుండా, ట్రేడ్ చేసిన ఒప్పందాల సంఖ్యను బట్టి డెరివేటివ్స్ విభాగంలో ఎన్ఎస్ఇ ప్రపంచంలోని అతిపెద్ద ఎక్స్ఛేంజ్ గా ఇటీవల గుర్తించబడింది.
బిఎస్ఇ అంటే ఏమిటి?
బాంబే స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ (బిఎస్ఇ) నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ కు పాత ప్రతిరూపం. బిఎస్ఇ 1875 సంవత్సరంలో “ది నేటివ్ షేర్ & స్టాక్ బ్రోకర్స్ అసోసియేషన్” పేరుతో తన కార్యకలాపాలను ప్రారంభించింది. ఇది బిఎస్ఇ ను ఆసియాలోని అత్యంత పాత స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ గా చేస్తుంది. ఎన్ఎస్ఇ మాదిరిగా కాకుండా, బాంబే స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ ఓపెన్–క్రై సిస్టమ్ నుండి పూర్తిగా ఎలక్ట్రానిక్ ట్రేడింగ్ (బోల్ట్) కు 1995 లో మాత్రమే మారింది.
నిఫ్టీ మాదిరిగానే, బాంబే స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ దాని స్వంత బెంచ్మార్క్ ఇండెక్స్ కలిగి ఉన్నది దానిని సెన్సెక్స్ (సెన్సిటివ్ ఇండెక్స్) అని పిలుస్తారు. ఈ ఇండెక్స్ మొట్టమొదట 1986 సంవత్సరంలో ప్రవేశపెట్టబడింది మరియు ఇది స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ లో జాబితా చేయబడిన టాప్ 30 కంపెనీల బరువు సగటు విలువ.
ఎన్ఎస్ఇ, బిఎస్‌ఇల మధ్య వ్యత్యాసం
ఇప్పుడు మీరు ఈ రెండు స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీల గురించి మరింత తెలుసుకున్నారు కాబట్టి, బిఎస్ఇ & ఎన్ఎస్ఇ మధ్య వ్యత్యాసాన్ని స్పష్టంగా చెప్పే చేసే మరింత సమాచారం ఇక్కడ ఇవ్వబడింది.
ఇన్కార్పొరేషన్
బిఎస్ఇ ఆసియాలో అత్యంత పాత స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ మరియు 18 వ శతాబ్దం నుండి ఉనికిలో ఉంది. దీనికి విరుద్ధంగా, ఎన్ఎస్ఇ చాలా ఆలస్యంగా 30 సంవత్సరాల కిందట చిత్రంలోకి వచ్చింది. ప్రపంచ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ర్యాంకింగ్స్ లో బిఎస్ఇ 10 వ స్థానంలో ఉండగా, ఎన్ఎస్ఇ 11th స్థానాన్ని ఆక్రమిస్తుంది
ఎలక్ట్రానిక్ ట్రేడింగ్
ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్ఇ విషయానికి వస్తే, ఎలక్ట్రానిక్ ట్రేడింగ్‌కు సంబంధించి నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ పైచేయి సాధించింది. దాని స్థాపన సమయం నుండి, ఎన్ఎస్ఇ ప్రారంభించినప్పటినుండి ఎల్లప్పుడూ పేపర్‌లెస్ ట్రేడింగ్ వ్యవస్థను ప్రోత్సహించే పూర్తి ఎలక్ట్రానిక్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ గా ఉంది. మరోవైపు, బిఎస్ఇ చాలాకాలంగా కాగితం ఆధారిత వ్యవస్థను అనుసరిస్తోంది మరియు బిఎస్ఇ ఆన్-లైన్ ట్రేడింగ్ (బోల్ట్) ప్రవేశపెట్టడంతో 1995 సంవత్సరంలో మాత్రమే ఎలక్ట్రానిక్ ట్రేడింగ్‌కు మార్చింది.
డెరివేటివ్స్ కాంట్రాక్ట్స్
డెరివేటివ్స్ కాంట్రాక్ట్స్ విభాగంలో, ఎన్ఎస్ఇకి భారీ ప్రారంభం ఉంది మరియు వాస్తవంగా మొత్తం విభాగాన్ని గుత్తాధిపత్యం చేసింది. నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ యొక్క రెండు ప్రధాన సూచికలు – నిఫ్టీ 50 మరియు బ్యాంక్ నిఫ్టీ – అసాధారణమైన లిక్విడిటీ కలిగి ఉన్నాయి మరియు భారతదేశంలోని డెరివేటివ్ విభాగంలో అత్యధికంగా ట్రేడ్ చేయబడే ఒప్పందాలుగా వస్తాయి. పోల్చితే, బిఎస్ఇ పెట్టుబడిదారులు మరియు ట్రేడర్స్ లలో చాలా తక్కువ పరిమాణాలను ఆనందిస్తుంది.
లిస్టెడ్ కంపెనీల సంఖ్య
ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్ఇలో లిస్టెడ్ కంపెనీల సంఖ్యను పోల్చి చూస్తే, బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ నిస్సందేహంగా నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ కంటే ముందుకు ఉందని స్పష్టంగా తెలుస్తుంది. ఎన్ఎస్ఇ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో 1600 కి పైగా కంపెనీలు జాబితా చేయగా, బిఎస్ఇ తన ఎక్స్ఛేంజ్లో 5000 కి పైగా కంపెనీలను కలిగి ఉంది. ఈ విషయంలో రెండు స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీల మధ్య వ్యత్యాసం అధికంగా ఉన్నప్పటికీ, ఇది అర్థం చేసుకోదగినది, ఎందుకంటే బిఎస్ఇ, ఎన్ఎస్ఇ కంటే చాలా కాలం నుండి ఉనికిలో ఉంది.
స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ జాబితా
ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్ఇ జాబితాకు సంబంధించి, బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ మాత్రమే భారతదేశంలో జాబితా చేయబడిన ఏకైక ఎక్స్ఛేంజ్. బిఎస్ఇ తన ప్రత్యర్థి అయిన నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ ప్లాట్ఫారంలో జాబితా చేయబడింది. ఎన్ఎస్ఇకి స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్లో కూడా జాబితా చేయాలనే ప్రణాళికలు ఉన్నప్పటికీ, దురదృష్టవశాత్తు అనేక చట్టపరమైన అడ్డంకుల కారణంగా ఇది ఎప్పటికీ జరగలేదు.
ముగింపు
బిఎస్ఇ మరియు ఎన్ఎస్ఇ రెండూ ప్రపంచంలోనే అత్యంత విజయవంతమైన స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజీలలో ఒకటి. బాంబే స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్, దాని 5000+ లిస్టెడ్ కంపెనీల పోర్ట్‌ఫోలియోతో, ప్రారంభకులకు అనువైన వేదిక. ప్రత్యామ్నాయంగా, నేషనల్ స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్, డెరివేటివ్ కాంట్రాక్టుల యొక్క అద్భుతమైన ప్రదర్శనతో, అనుభవం గల పెట్టుబడిదారులు మరియు ట్రేడర్స్ కోసం సరైన వేదిక. ఇప్పుడు మీకు ఎన్ఎస్ఇ మరియు బిఎస్‌ఇల మధ్య ప్రధాన వ్యత్యాసం, తెలుసు కాబట్టి, మీరు ముందుకు సాగి మీకు నచ్చిన స్టాక్ ఎక్స్ఛేంజ్ లో పెట్టుబడి చేయడం ప్రారంభించవచ్చు.
