స్టాక్ ట్రేడింగ్ పరిబాష

1 min read
by Angel One

మార్జిన్ మొత్తం

మార్జిన్ మొత్తం అనేది ఒక బ్రోకర్‌తో ట్రేడింగ్ అకౌంట్ తెరిచే సమయంలో పెట్టుబడిదారు జమ చేసిన మొత్తం.

మార్జిన్ ఫండింగ్

సెక్యూరిటీలను కొనుగోలు చేయడానికి ఒక బ్రోకర్ నుండి ఒక పెట్టుబడిదారుడు అప్పు తీసుకోబడిన డబ్బు. ఈ అభ్యాసాన్ని “మార్జిన్ పై కొనుగోలు” అని సూచించబడుతుంది. ఇది పెట్టుబడిదారులను అధిక ఎక్స్పోజర్ తీసుకోవడానికి అనుమతిస్తుంది, తద్వారా లాభాలు మరియు నష్టాలను పెంచుతుంది.

కాంట్రాక్ట్ నోట్

స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ ద్వారా పేర్కొన్న రూపంలో అన్ని లావాదేవీల కోసం బ్రోకర్ క్లయింట్లకు ఒక కాంట్రాక్ట్ నోట్ జారీ చేయాలి. బ్రోకర్ మాత్రమే కాంట్రాక్ట్ నోట్లను జారీ చేయవచ్చు.

ఇతర ఎంట్రీలతో పాటు కాంట్రాక్ట్ నోట్ క్రిందివాటిని కలిగి  ఉండాలి:

  • బ్రోకర్ యొక్క పేరు, చిరునామా మరియు సెబీ నమోదు నంబర్
  • భాగస్వామి / యజమాని / అధీకృత సంతకందారుని పేరు
  • ట్రేడింగ్ అడ్రస్/టెలిఫోన్ నెంబర్/ఫ్యాక్స్ నెంబర్, ఎక్స్చేంజ్ ద్వారా ఇవ్వబడిన సభ్యుని కోడ్ నెంబర్
  • ప్రత్యేక గుర్తింపు నెంబర్
  • కాంట్రాక్ట్ నెంబర్, కాంట్రాక్ట్ నోట్ జారీ చేసిన తేదీ, సెటిల్మెంట్ నెంబర్ మరియు సెటిల్మెంట్ కోసం సమయ వ్యవధి
  • నియమాదికారి (క్లయింట్) పేరు/కోడ్ నంబర్
  • ట్రేడ్ లకు అనుగుణంగా ఆర్డర్ నెంబర్ మరియు ఆర్డర్ సమయం 
  • ట్రేడ్ నెంబర్ మరియు ట్రేడ్ టైమ్
  • క్లయింట్ ద్వారా తీసుకువచ్చిన/అమ్మబడిన పరిమాణం మరియు సెక్యూరిటి రకం 
  • బ్రోకరేజ్ మరియు విడిగా ఇవ్వబడిన కొనుగోలు / అమ్మకం రేట్లు 
  • సర్వీస్ టాక్స్ రేట్లు మరియు బ్రోకర్ ద్వారా విధించబడే ఏదైనా ఇతర ఛార్జీలు
  • వర్తించే విధంగా సెక్యూరిటీస్ ట్రాన్సాక్షన్ టాక్స్ (STT)
  • అసలైన కాంట్రాక్ట్ నోట్ పై తగిన స్టాంపులు అతికించబడి ఉండాలి లేదా ఏకీకృత స్టాంప్ డ్యూటీ చెల్లించబడిందని పేర్కొనబడాలి
  • స్టాక్ బ్రోకర్/అధీకృత సంతకందారుని సంతకం

సెటిల్మెంట్ రకాలు

ఒక రోలింగ్ సెటిల్మెంట్, రోజులో అమలు చేయబడిన ట్రేడ్ల నికర బాధ్యతల ఆధారంగా సెటిల్ చేయబడతాయి. కాబట్టి, ఒక పెట్టుబడిదారు ఉదయం 100 షేర్లను కొనుగోలు చేసి మరియు మధ్యాహ్నం 50 షేర్లను అమ్మినట్టైతే, అతను నికర ప్రాతిపదికన 50 షేర్ల కోసం చెల్లించవలసి ఉంటుంది.

దీనికి విరుద్ధంగా ఉంటుంది అకౌంట్ వ్యవధి సెటిల్మెంట్, ఇక్కడ ఒక రోజుకు మించిన ట్రేడ్ కు  సంబంధించిన లావాదేవీలు సెటిల్ చేయబడతాయి.  ఉదాహరణకు, సోమవారం నుండి శుక్రవారం వరకు ట్రేడ్లు కలిసి సెటిల్ చేయబడతాయి. అకౌంట్ కాలానికి సంబంధించిన బాధ్యతలు నికర ప్రాతిపదికన సెటిల్ చేయబడతాయి. సెబీ ఆదేశాలకు అనుగుణంగా జనవరి 1, 2002, నుండి అకౌంట్ పీరియడ్ సెటిల్మెంట్ నిలిపివేయబడింది. ప్రస్తుతం, రోలింగ్ సెటిల్మెంట్ కు సంబంధించిన ట్రేడ్‌లు T + 2 రోజుల ప్రాతిపదికన సెటిల్ చేయబడతాయి, ఇక్కడ ‘T’ అనగా ట్రేడ్ జరిగిన రోజు అందువల్ల, ఒక సోమవారం అమలు చేయబడిన ట్రేడ్‌లు సాధారణంగా తరువాత బుధవారం నాడు సెటిల్ చేయబడతాయి (ట్రేడ్ రోజు నుండి 2 పని రోజులను పరిగణిస్తారు). ఫండ్స్ మరియు సెక్యూరిటీస్ పే-ఇన్ మరియు పే-అవుట్ T+2 రోజున నిర్వహించబడతాయి.

కార్పొరేట్ చర్యలు 

కార్పొరేట్ చర్య అనేది ఒక కంపెనీ ద్వారా జారీ చేయబడిన సెక్యూరిటీలను (ఈక్విటీ మరియు డెట్) ప్రభావితం చేసే ఒక కంపెనీ ద్వారా ప్రారంభించబడిన ఒక సంఘటన. కార్పొరేట్ చర్యలు సాధారణంగా బోర్డ్ ఆఫ్ డైరెక్టర్లు చే ఆమోదించబడతాయి మరియు వాటాదారుల ద్వారా అధికారింపబడతాయి. కొన్ని ఉదాహరణలు డివిడెండ్స్, స్టాక్ స్ప్లిట్స్, బోనస్ ఇష్యూస్, విలీనాలు మరియు సముపార్జనలు, హక్కుల సమస్యలు మొదలైనవి.

డివిడెండ్ 

డివిడెండ్ అనేది కంపెనీ ఈక్విటీలో నేరుగా వాటాదారులకు చెల్లించే భాగం. కంపెనీ,  డివిడెండ్ మొత్తం, డివిడెండ్ యొక్క ఫ్రీక్వెన్సీ (నెలవారీ, త్రైమాసం, ఆరు నెలలకు ఒకసారి, సంవత్సరమునకు ఒక సారిగా), చెల్లించవలసిన తేదీ మరియు రికార్డ్ తేదీ వంటి వివరాలు అందిస్తుంది. ఇష్యూలో జాబితా చేయబడిన మార్పిడి అర్హత కోసం ఎక్స్-డివిడెండ్ / డిస్ట్రిబ్యూషన్ (ఎక్స్-డి) తేదీని సెట్ చేస్తుంది. డివిడెండ్ చెల్లించడానికి ఒక కంపెనీకి చట్టపరమైన బాధ్యత లేదు.

  • డిక్లరేషన్ తేదీ: కంపెనీ ద్వారా డివిడెండ్ ప్రకటన తేదీ
  • రికార్డ్ తేదీ: ఒక డివిడెండ్ అందుకోవడానికి ఒక స్టాక్ తప్పనిసరిగా పెట్టుబడిదారు అకౌంట్ లో ఉండాల్సిన తేదీ
  • చెల్లించవలసిన తేదీ: ఒక కంపెనీ డివిడెండ్ లేదా స్టాక్ విభజించిన తేదీ
  • ఎక్స్ తేదీ: స్టాక్ కొనుగోలుదారు రాబోయే ప్రకటించిన డివిడెండ్ / పంపిణీకి అర్హత లేని తేదీ, ఎందుకంటే కొనుగోలుదారు రికార్డును కలిగి ఉండడు. కంపెనీ జాబితా చేయబడిన మార్పిడి సెటిల్మెంట్ చక్రం ఆధారంగా ఎక్స్-డి తేదీని సెట్ చేస్తుంది.

బోనస్ ఇష్యూ 

ఇది ప్రాథమికంగా ఇప్పటికే ఉన్న వాటాదారులకు కంపెనీ దాని స్టాక్‌లో ఉచిత షేర్లను జారీ చేసే స్టాక్ డివిడెండ్. ఉదాహరణకు, ఒక పెట్టుబడిదారు ఒక కంపెనీలో 200 షేర్లను కలిగి ఉంటే, 2:1 బోనస్‌ను ప్రకటించినప్పుడు (అంటే ప్రతి 1 షేర్‌కు 2 బోనస్ షేర్‌లు), అతను ఉచితంగా 400 షేర్లను పొందుతారు మరియు అతని మొత్తం షేర్ల సంఖ్య 600 షేర్‌లకు పెరుగుతుంది. రీటైల్ భాగస్వామ్యాన్ని ప్రోత్సహించడానికి మరియు ఈక్విటీ బేస్‌ను పెంచడానికి కంపెనీలు బోనస్ షేర్‌లను జారీ చేస్తాయి. ఒక కంపెనీ యొక్క షేర్ ధర ఎక్కువగా ఉన్నప్పుడు, ఆ నిర్దిష్ట కంపెనీ యొక్క షేర్లను కొనుగోలు చేయడం కొత్త పెట్టుబడిదారులకు కష్టంగా ఉంటుంది. షేర్ల సంఖ్యలో పెరుగుదల వలన షేర్ ధర తగ్గుతుంది. కానీ బోనస్ షేర్లు ప్రకటించబడినప్పటికీ మొత్తం మూలధనం ఒకేలా ఉంటుంది.

స్టాక్ స్ప్లిట్స్

స్టాక్ స్ప్లిట్లు కంపెనీ స్టాక్ యొక్క ప్రతి షేరుకు ముఖ విలువను తగ్గించడం ద్వారా షేర్ల సంఖ్యను పెంచుతాయి. స్టాక్ స్ప్లిట్ లిక్విడిటీని ప్రేరేపించడానికి మరియు అధిక ధరల కారణంగా ఆ సంస్థ యొక్క వాటాలను ముందు కొనుగోలు చేయలేని వివిధ పెట్టుబడిదారులకు షేర్ లను సరసమైనదిగా చేయడానికి జరుగుతుంది. ఉదాహరణకు, ఒక 2:1 స్టాక్ స్ప్లిట్ అంటే  వాటాదారులు ప్రస్తుతం కలిగి ఉన్న ప్రతి షేర్ కోసం 2  షేర్లను అందుకుంటారు అని అర్థం. స్ప్లిట్ బకాయి  ఉన్న షేర్ల సంఖ్యను రెట్టింపు చేస్తుంది మరియు ప్రతి షేర్ ముఖ విలువను సగానికి తగ్గిస్తుంది. కాబట్టి, ఒక స్టాక్ స్ప్లిట్ ముందు 100,000 షేర్ల లో 2,000 షేర్లను ను కలిగి ఉన్న వాటాదారుడు  స్టాక్ స్ప్లిట్ తర్వాత 200,000 షేర్లలో 4,000 షేర్లను కలిగి ఉంటాడు.

రైట్స్ ఇష్యూ

రైట్స్ ఇష్యూ, ప్రస్తుత వాటాదారులు కంపెనీ నుండి నేరుగా అదనపు షేర్లు కొనుగోలు చేయడానికి అర్హతను ఇస్తుంది, మరియు ఇది సాధారణంగా ప్రస్తుత మార్కెట్ ధరకి తగ్గింపుతో ఉంటుంది మరియు నిర్ణీత కాల వ్యవధి కలిగి ఉంటుంది.