ఫ్యూచర్స్ అంటే ఏమిటి?
గతంలో, ఎవరైనా ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ అని అంటే, మీరు బహుశా ఏమి తెలియని వారిలా మొఖం పెట్టిఉంటారు. ఇకపై అలా ఉండదు, ప్రత్యేకంగా ఇవి 2000 సంవత్సరంలో స్టాక్స్ మరియు సూచీలలో ప్రవేశపెట్టిన తరువాత. అప్పటి నుండి, ‘ ఫ్యూచర్స్ ‘ – ఈ కాంట్రాక్ట్ లు స్టాక్స్‌లో పేరు గాంచినవి – రిటైల్ పెట్టుబడిదారులలో పెరుగుతున్న ప్రజాదరణ పొందుతున్నాయి.
అయితే, ఇవి స్టాకులకు మాత్రమే పరిమితం కావు. వీటిని వ్యవసాయ కమోడిటీలు, కరెన్సీ మరియు మినరల్స్ వంటి అనేక మార్కెట్లలో ఉపయోగిస్తారు, వీటిలో గోధుమ, నూనెగింజలు, పత్తి, బంగారం, వెండి, పెట్రోలియం, సహజ గ్యాస్, షేర్లు మొదలైనవి ఉన్నాయి.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ అంటే ఏమిటి, మరియు అది ఎలా పనిచేస్తుంది? ఫ్యూచర్స్ అంటే ఏమిటో తెలుసుకోవడానికి ముందు, మనం డెరివేటివ్స్ భావనను అర్థం చేసుకోవాలి. ఒక డెరివేటివ్ అనేది అంతర్గత ఆస్తి యొక్క ‘పొందిన విలువ’ ఆధారంగా ఒక కాంట్రాక్ట్.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ నిర్వచనం
ఒక ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లో ముందుగా నిర్ణయించబడిన తేదీలో ఒక నిర్దిష్ట ధరకి ఒక నిర్దిష్ట కమోడిటీని కొనుగోలు (లేదా విక్రయించే) హక్కును కొనుగోలుదారు (లేదా విక్రేత)కు ఇస్తుంది.
ఒక ఉదాహరణతో దీన్ని వివరిద్దాం. మీరు బేక్ చేయబడిన వస్తువులు తయారు చేసే ఒక కంపెనీలో పని చేస్తున్నారని అనుకుందాం మరియు తరచుగా పెద్ద మొత్తంలో గోధుమను కొనుగోలు చేయాలనుకుంటున్నారు. మీకు నెలకు 100 క్వింటల్స్ అవసరం. అయితే, గోధుమ ధరలు అస్థిరమైనవి, మరియు మిమ్మల్ని మీరు ఆ అస్థిరత నుండి రక్షించుకోవడానికి; మీరు ఈ రకం కాంట్రాక్ట్ లోకి ప్రవేశించి ఒక నెలకు క్వింటల్ రూ. 2,000 వద్ద 100 క్వింటల్స్ కొనుగోలు చేయడానికి. ఈ సమయంలో, గోధుమ ధరలు ఒక క్వింటల్‌కు రూ 2,500 వరకు వెళ్లాయి. అయితే, మీరు ఇప్పటికీ దానిని రూ. 2,000 వద్ద కొనుగోలు చేయగలుగుతారు. అందువల్ల, ఈ రకం కాంట్రాక్ట్ కారణంగా మీరు రూ 50,000 ఆదా చేసుకున్నారు! అయితే, గోధుమ ధరలు రూ 1,500 వరకు పడితే, మీరు రూ 50,000 కోల్పోతారు.
ధరల పెరుగుదలకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జ్ చేయాలనుకునేవారికి ఇది ఒక ఉదాహరణ. ఇది హెడ్జింగ్ యొక్క ప్రబలమైన రూపం మరియు పెద్ద మరియు చిన్న సంస్థలు అలాగే ప్రభుత్వాల ద్వారా కూడా ఇది చేపట్టబడుతుంది. ఉదాహరణకు, పెట్రోలియం యొక్క పెద్ద మొత్తాలను దిగుమతి చేసే ఒక దేశం ఆయిల్ ఫ్యూచర్స్ కోసం వెళ్ళడం ద్వారా ధర పెరుగుదలకు వ్యతిరేకంగా ప్రభావితం చేస్తుంది. అదేవిధంగా, కోకో ఫ్యూచర్స్ ద్వారా కోకో ధరలలో పెరుగుదలకు వ్యతిరేకంగా ఒక పెద్ద చాక్లెట్ తయారీదారు హెడ్జ్ చేసుకుంటారు.
ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్
అయితే, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లు వారికి మాత్రమే పరిమితం కావు. స్పెక్యులేటర్లు కూడా ఫ్యూచర్స్ మార్కెట్లో ఉత్సాహంగా పాల్గొంటారు. ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ ద్వారా అంతర్గత ఆస్తిని కొనుగోలు చేయవలసిన అవసరం లేకుండా వారు ఆస్తి ధరల కదలికల ప్రయోజనాన్ని పొందవచ్చు.
గోధుమ ఫ్యూచర్స్ పై మెరుగ్గా డబ్బు సంపాదించాలనుకుంటే, మీరు కమోడిటీ యొక్క పెద్ద పరిమాణాల డెలివరీని తీసుకోవలసిన అవసరం లేదు. మీరు అంతర్గత ఆస్తిలో డీల్ చేయవలసిన అవసరం లేదు కాబట్టి మీరు పెద్ద మొత్తాలను ఖర్చు చేయవలసిన అవసరం లేదు.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్లు పెద్ద పరిమాణాలను ట్రేడ్ చేయడానికి మీకు వీలు కల్పిస్తాయి. ఇది ట్రేడ్ చేయడానికి, మీకు అవసరమైనది బ్రోకర్‌తో ప్రారంభ మార్జిన్ డిపాజిట్ చేయడం. ఉదాహరణకు, మార్జిన్ 10 శాతం అయితే, మీరు రూ 20 లక్షల విలువగల ఫ్యూచర్స్ కొనుగోలు చేయాలనుకుంటే, మీరు రూ 2 లక్షలు డిపాజిట్ చేయాలి.
సాధారణంగా, కమోడిటీలలో మార్జిన్లు తక్కువగా ఉంటాయి, తద్వారా ట్రేడర్లు పెద్ద మొత్తాలను డీల్ చేసుకోవచ్చు. దీనిని లివరేజ్ అని పిలుస్తారు మరియు ఒక రెండు వైపులా పదును ఉండే కత్తి లాంటిది. పెద్ద సంఖ్యల కారణంగా లాభాల కోసం అవకాశాలు అపారమైనవి. అయితే, మీరు అనుకున్నట్లు జరగకపోతే, నష్టాలు చాలా ఎక్కువగా ఉండవచ్చు. మీరు నష్టాలు చేసినప్పుడు, కనీస అవసరాన్ని ప్రకారం మీరు బ్రోకర్ల నుండి మార్జిన్ కాల్స్ పొందవచ్చు. మీరు దానిని నెరవేర్చకపోతే, దానిని భర్తీ చేయడానికి బ్రోకర్ తక్కువ ధరకి అంతర్గత ఆస్తిని విక్రయించవచ్చు, మరియు అది మీకు మరిన్ని నష్టాలకు దారి తీయవచ్చు.
వాటిలోకి ప్రవేశించడానికి ముందు ఫ్యూచర్స్ అంటే ఏమిటో అర్థం చేసుకోవడం చాలా ముఖ్యం. ధర కదలికలు అస్థిరమైనవి మరియు ఊహించలేనివి కాబట్టి కమోడిటీ మార్కెట్లు ప్రత్యేకంగా రిస్క్ గా ఉంటాయి. అధిక ప్రయోజనం కూడా ప్రమాదానికి జోడిస్తుంది. సాధారణంగా, కమోడిటీల మార్కెట్లు పెద్ద సంస్థాగత ఆటగాళ్ల ద్వారా ఆధిపత్యం కలిగి ఉంటాయి, వారు రిస్క్ ను మెరుగ్గా ఎదుర్కోగలరు.
స్టాక్ మార్కెట్లో ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్
స్టాక్ మార్కెట్లో ఫ్యూచర్స్ ఏమిటి? అనేక ఇతర ఆస్తుల లాగా, మీరు స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ పై ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లలో కూడా ట్రేడ్ చేయవచ్చు. డెరివేటివ్‌లు భారతీయ స్టాక్ మార్కెట్లో రెండు దశాబ్దాల క్రితం ప్రవేశ పెట్టబడ్డాయి, మరియు అప్పటి నుండి పెట్టుబడిదారులలో ప్రాముఖ్యత చెందాయి. మీరు నిర్దిష్ట సెక్యూరిటీలు, అలాగే నిఫ్టీ 50 మొదలైన సూచీల పై ఈ కాంట్రాక్టులను పొందవచ్చు.
స్టాక్ ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ ధరలు, అంతర్గత ఆస్తి యొక్క డిమాండ్ మరియు సప్లై ఆధారంగా ఉంటాయి. సాధారణంగా, షేర్ల కోసం స్పాట్ మార్కెట్లో ఉన్నదాని కంటే స్టాక్ ఫ్యూచర్స్ ధరలు ఎక్కువగా ఉంటాయి.
స్టాక్స్ లో ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ యొక్క కొన్ని లక్షణాలు ఇక్కడ ఇవ్వబడ్డాయి:
- లివరేజ్: ప్రయోజనం కోసం గణనీయమైన పరిధి ఉంది. ప్రారంభ మార్జిన్ 20 శాతం మరియు మీరు రూ 50 లక్షల విలువగల ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడ్ చేయాలనుకుంటే, మీరు రూ 5 లక్షలు మాత్రమే చెల్లించాలి. మీరు కొద్ది పెట్టుబడితో ఒక పెద్ద పొజిషన్ తీసుకోవచ్చు. ఇది లాభాలు సంపాదించే మీ అవకాశాలను పెంచుతుంది. అయితే, మీ ప్రమాదాలు కూడా ఎక్కువగా ఉంటాయి.
- మార్కెట్ లాట్స్: షేర్లలో ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ ఒక్క షేర్ కు విక్రయించబడవు కానీ మార్కెట్ లాట్స్ లో ఉంటాయి. ఉదాహరణకు, ఏ ఎక్స్చేంజి లోనైనా మొదటిసారి పరిచయం చేసే సమయంలో వ్యక్తిగత స్టాక్స్ పై వీటి విలువ రూ 5 లక్షల కంటే తక్కువగా ఉండకూడదు. మార్కెట్ల లాట్లు స్టాక్ నుండి స్టాక్ కు మారుతూ ఉంటాయి.
- కాంట్రాక్ట్ వ్యవధి: మీరు ఈ రకాల కాంట్రాక్ట్లను ఒకటి, రెండు మరియు మూడు నెలల కోసం పొందవచ్చు.
- స్క్వేరింగ్ అప్: కాంట్రాక్ట్ గడువు ముగిసే వరకు మీరు మీ పొజిషన్‌ను స్క్వేర్ అప్ చేయవచ్చు.
- గడువు: అన్ని ఫ్యూచర్స్ మరియు ఆప్షన్ల కాంట్రాక్ట్స్ నెల చివరి గురువారం నాడు గడువు ముగుస్తాయి. మూడు నెలల కాంట్రాక్ట్ అప్పుడు రెండు నెలల కాంట్రాక్ట్ గా మారుతుంది, మరియు ఒక రెండు నెలల కాంట్రాక్ట్ ఒక నెల కాంట్రాక్ట్ గా మారుతుంది.
స్పాట్ మార్కెట్లో ఉన్న విధంగా మీకు ఎక్కువ పెట్టుబడి అవసరం లేదు కాబట్టి స్టాక్ మరియు ఇండెక్స్ ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లో ట్రేడింగ్ చాలా బహుమతి దాయకంగా. అయితే, లివరేజ్ చాలా ఎక్కువగా తీసుకోవడం వలన, నమిలే శక్తి కన్నా ఎక్కువ కరవడం వలన వచ్చే నష్టాలు లాంటివి వచ్చే ప్రమాదం ఉంది. మీరు మీ పరిమితులలో ఉండినట్లయితే, మీరు రిస్క్ ను చక్కగా నిర్వహించవచ్చు.
ముగింపు
ముగించడానికి, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లు అనేవి ఒక ఆస్తిలో భవిష్యత్తు ధర పెరుగుదలకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జ్ చేయడానికి అద్భుతమైన మార్గం. స్పెక్యులేటర్లకు కూడా ఇవి ఉపయోగపడతాయి ఎందుకంటే అవి ఎక్కువ పెట్టుబడులు పెట్టవలసిన అవసరం లేకుండగా పెద్ద పరిమాణంలో ట్రేడ్ చేయగలరు.
తరచుగా అడగబడే ప్రశ్నలు
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ ఎలా పనిచేస్తుంది?
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లు భవిష్యత్తు మార్కెట్ అస్థిరతకు వ్యతిరేకంగా ఒక హెడ్జ్ గా పనిచేస్తాయి ఎందుకంటే అంతర్గత ఆస్తి యొక్కధరలు పెరుగుతాయి లేదా తగ్గుతాయి. వాస్తవ మార్కెట్ ట్రెండ్లతో సంబంధం లేకుండా, కాంట్రాక్ట్ లో ప్రవేశించే కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత ఫ్యూచర్స్ యొక్క నిబంధనలను అనుసరించవలసి ఉంటుంది.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ ఎంతకాలం ఉంటుంది?
ఎక్స్చేంజి ద్వారా నిర్ణయించబడిన, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లు వివిధ గడువు తేదీల్లోకి విభజించబడతాయి. కాంట్రాక్ట్ లో పేర్కొన్న కాలపరిమితికి ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ యాక్టివ్‌గా ఉంటుంది, ఆ తర్వాత అది పనికిరానిదిగా పోతుంది. ఉదాహరణకు, CNX నిఫ్టీ ఫ్యూచర్ కాంట్రాక్ట్స్ గడువు ముగిసే నెల గురువారం నాడు ముగుస్తాయి. ఒకవేళ గురువారం సెలవు అయితే, కాంట్రాక్ట్ ఒక రోజు ముందు గడువు ముగుస్తుంది.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ మెచ్యూర్ అయినప్పుడు ఏమి జరుగుతుంది?
చాలా సందర్భాల్లో, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ లు వాటి గడువు ముగిసే తేదీకి ముందుగానే ట్రేడ్ అవుతాయి /నిష్క్రమించబడతాయి. మీరు స్పెక్యులేట్ చేసేవారు అయితే, అది లాభదాయకంగా ఉన్నప్పుడు దాని గడువు ముగియడానికి ముందు గానే మీరు కాంట్రాక్ట్ ట్రేడ్ చేస్తారు. కానీ ఒక ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ గడువు తేదీన ట్రేడ్ చేస్తుంటే, అప్పుడు దానిలో పేర్కొన్న నిబంధనల ప్రకారం డీల్ జరుగుతుంది. ట్రేడ్ భౌతిక ఆస్తి యొక్క నగదు సెటిల్మెంట్ లేదా డెలివరీ కావచ్చు. అయితే, చాలామంది బ్రోకర్లు ఆధ్వర్యంలో ఉన్న భౌతిక పరిష్కారాన్ని కోరరు; బదులుగా, వారు నామమాత్రపు ఫీజు చెల్లింపుకు వ్యతిరేకంగా పరిష్కరించడానికి మిమ్మల్ని అనుమతిస్తారు.
మీరు ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ యొక్క డెలివరీ తీసుకోవాలా?
ఫ్యూచర్స్ ఏమిటో మీకు తెలిస్తే, అప్పుడు గడువు ముగిసే ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ సెటిల్ చేయబడాలి అని కూడా మీరు తెలుసుకోవాలి. ఇప్పుడు, చాలామంది ట్రేడర్లు కాంట్రాక్ట్లో పేర్కొన్న వస్తువు యొక్క భౌతిక పంపిణీని కోరకపోవచ్చు, కాబట్టి వారు నగదు సెటిల్ చేయబడిన కాంట్రాక్ట్లను ఎంచుకుంటారు. నగదు పరిష్కారంలో, పాల్గొనే పార్టీల ఖాతాలు కేవలం ప్రవేశ ధర మరియు తుది పరిష్కారం మధ్య వ్యత్యాసానికి సర్దుబాటు చేయడానికి డెబిట్ చేయబడతాయి లేదా జమ చేయబడతాయి. ఒకవేళ ట్రేడర్ గడువు ముగిసే తేదీకి మించి తన కొన్న పొజిషన్ ను కొనసాగించాలనుకుంటే, గడువు ముగియడానికి ముందు గానే అతను పొజిషన్ రోల్ఓవర్ చేసుకోవాలి.
గడువు ముగియడానికి ముందు మేము ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ను విక్రయించవచ్చా?
అవును, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ యొక్క అనేక ప్రత్యేక ఫీచర్లలో, ఇది గడువు ముగియడానికి ముందు ఒక ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ను (విక్రయించడానికి) మిమ్మల్ని అనుమతిస్తుంది. వాస్తవానికి, చాలామంది ట్రేడర్లు ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ నుండి లాభం పొందడానికి మార్కెట్‌లోకి ప్రవేశించి, గడువు ముగియడానికి ముందు గానే వారి పొజిషన్ నుండి నిష్క్రమిస్తారు. అయితే, ఫ్యూచర్స్ లో ట్రేడింగ్ చేయడానికి, మీకు ఫ్యూచర్స్ ట్రేడింగ్ వ్యూహం అవసరం.
ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్ మరియు ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ మధ్య తేడా ఏమిటి?
ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్ మరియు ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్ రెండూ వాటి ప్రాథమిక కార్యకలాపాలలో ఒక్కటే. ముందుగా-నిర్ణయించబడిన ధర వద్ద భవిష్యత్తు తేదీలో ఒక నిర్దిష్ట ఆస్తిని కొనుగోలు చేయడానికి లేదా విక్రయించడానికి రెండు విక్రేతలు అనుమతిస్తారు. కానీ రెండు కాంట్రాక్ట్స్ మధ్య కొన్ని వ్యత్యాసాలు ఉన్నాయి.
ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్స్ అనేవి పార్టీల మధ్య అనుకూలీకరించబడిన కాంట్రాక్ట్స్. దీనికి ప్రారంభ చెల్లింపు అవసరం లేదు మరియు ధర హెచ్చుతగ్గులకు వ్యతిరేకంగా హెడ్జ్ గా ఉపయోగించబడుతుంది. దీనికి వ్యతిరేకంగా, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ ప్రామాణిక ఒప్పందాలు కలిగి ఉంటాయి మరియు ప్రారంభ మార్జిన్ చెల్లింపు అవసరం.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ బ్రోకర్ల ద్వారా ట్రేడ్ చేయబడతాయి మరియు మార్కెట్ ద్వారా నియంత్రించబడతాయి. ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్స్ యొక్క నిబంధనలు మార్కెట్ ద్వారా నియంత్రించబడని, కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత మధ్య ప్రత్యక్ష చర్చల ఆధారంగా ఉంటాయి.
ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్స్ తో పోలిస్తే, ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ కు సంబంధించిన రిస్క్స్ తక్కువగా ఉంటాయి మరియు సెటిల్మెంట్ యొక్క హామీ కలిగి ఉంటాయి.
ఫ్యూచర్స్ కాంట్రాక్ట్స్ లో, కొనుగోలుదారు మరియు విక్రేత రెండింటికీ కౌంటర్ పార్టీగా స్టాక్ ఎక్స్చేంజ్ పనిచేస్తుంది మరియు ధర వ్యత్యాసాలు మార్కెట్ రేట్ల ఆధారంగా రోజువారీ సర్దుబాటు చేయబడతాయి. ఫార్వర్డ్ కాంట్రాక్ట్స్ కోసం, అటువంటి యంత్రాంగం ఏదీ లేదు, అందువల్ల రిస్క్ ఎక్కువగా ఉంటుంది.
