ಕನ್ನಡಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆ ಎಂದರೇನು?
ವಿದ್ಯುನ್ಮಾನ ಸ್ವರೂಪದಲ್ಲಿ ನಿಮ್ಮ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಳ್ಳಲು ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆ ಅಥವಾ ಡಿಮೆಟೀರಿಯಲೈಸೇಶನ್ ಖಾತೆ ತಾತ್ವಿಕ ಲಾಕರ್ ಆಗಿದೆ. ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆ ಎಂದು ಕರೆಯಲ್ಪಡುವ ಷೇರುಗಳು, ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಇತರ ಬಂಡವಾಳ ಮಾರುಕಟ್ಟೆ ಸಾಧನಗಳನ್ನು ಡಿಮೆಟೀರಿಯಲೈಸ್ ಮಾಡಿದ ರೂಪದಲ್ಲಿ ನಡೆಸಬೇಕು ಎಂದು SEBI (ಸೆಬಿ) ಕಡ್ಡಾಯಗೊಳಿಸಿದೆ. ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯು ಭೌತಿಕ ಷೇರು ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವುದನ್ನು ದೂರ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ಷೇರುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಗೆ ಅಥವಾ ಆನ್ಲೈನಿನಲ್ಲಿ ವರ್ಗಾವಣೆ ಮಾಡಬಹುದು. ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಬ್ಯಾಂಕ್, ಸ್ಟಾಕ್‌ಬ್ರೋಕರ್, ಆನ್ಲೈನ್ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ವೇದಿಕೆ ಮುಂತಾದ ಡಿಪಿ ಅಥವಾ ಡೆಪಾಸಿಟರಿ ಪಾಲ್ಗೊಳ್ಳುವವರ ಮೂಲಕ ತೆರೆಯಲಾಗುತ್ತದೆ. ನೀವು ಎಲ್ಲಿಗೆ ಹೋದರೂ, ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನಿನಲ್ಲಿ ಪ್ರವೇಶ ಮಾಡಬಹುದು.
ಆನ್ಲೈನ್ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಪರಿಚಯಿಸುವುದರಿಂದ ಆನ್ಲೈನಿನಲ್ಲಿ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಯು ಸುಲಭವಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಕೆಲವೇ ನಿಮಿಷಗಳಲ್ಲಿ ಟ್ರೇಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ನಿಮಗೆ ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ಇದು ನಿಮ್ಮ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಡಿಜಿಟಲ್ ದಾಖಲೆಯನ್ನು ಕೂಡ ಇರಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಖಾತೆಯ ಫಲಾನುಭವಿಗಳಿಗೆ ಅವರ ಭದ್ರತೆಗಳನ್ನು ಅವರು ಬಯಸಿದಂತೆ ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಅನುವು ಮಾಡಿಕೊಡುತ್ತದೆ. ವಿವಿಧ DPs (ಡಿಪಿಗಳು) ವಿವಿಧ ಆರಂಭಿಕ ಶುಲ್ಕಗಳನ್ನು ನೀಡುತ್ತವೆ. ನೀವು ಈಗಾಗಲೇ ಉಳಿತಾಯ ಅಥವಾ ಚಾಲ್ತಿ ಖಾತೆ ಹೊಂದಿರುವ ಬ್ಯಾಂಕ್‌ಗಳಂತಹ ಕೆಲವು DPs (ಡಿಪಿಗಳು) ಯಾವುದೇ ಆರಂಭಿಕ ಶುಲ್ಕಗಳಿಲ್ಲದೆ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಲು ನಿಮಗೆ ಅನುಮತಿ ನೀಡುತ್ತದೆ.
ಪೂರ್ವನಿಗದಿಯಂತೆ ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಲು ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಿಮ್ಮ ಬ್ರೋಕರ್ ಆಗುತ್ತದೆ. ಅವರು ನಿಮ್ಮ ಹೂಡಿಕೆ ಪ್ರಯಾಣದಲ್ಲಿ ಸಕ್ರಿಯವಾಗಿ ಭಾಗವಹಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಅವರ ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಶುಲ್ಕಗಳು ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನುತೆರೆಯಲು ನೀವು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡುವ ಬ್ರೋಕಿಂಗ್ ಪಾಲುದಾರರ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತವೆ. ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿನ ಭದ್ರತೆ ಗಳನ್ನು ನೀವು ಮಾತ್ರ ವಹಿವಾಟು ಮಾಡಬಹುದು. DP (ಡಿಪಿ) ಕೇವಲ NSDL (ಎನ್ ಎಸ್ ಡಿ ಎಲ್) (ನ್ಯಾಷನಲ್ ಸೆಕ್ಯೂರಿಟಿಸ್ ಡೆಪಾಸಿಟರಿ ಲಿಮಿಟೆಡ್) ಅಥವಾ CDSL (ಸಿ ಡಿ ಎಸ್ ಎಲ್) (ಸೆಂಟ್ರಲ್ ಡೆಪಾಸಿಟರಿ ಸರ್ವಿಸಸ್ ಲಿಮಿಟೆಡ್) ಮತ್ತು ಖಾತೆದಾರರ ನಡುವಿನ ಮಧ್ಯವರ್ತಿಯಾಗಿದೆ. ನಿಮ್ಮ ಹಿಡುವಳಿಗಳನ್ನು ಜಾಡು ಹಿಡಿಯಲು ಎರಡು ಸರ್ಕಾರಿ ನಿಯಂತ್ರಿತ ಕೇಂದ್ರ ಠೇವಣಿದಾರರು ಜವಾಬ್ದಾರರಾಗಿರು ತ್ತಾರೆ.
ವಿವಿಧ ರೀತಿಯ ಬ್ರೋಕರ್‌ಗಳು
ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಎಲ್ಲಿ ತೆರೆಯಬೇಕು ಎಂಬುದನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುವುದು ನಿಮ್ಮ ಬ್ರೋಕರ್‌ನಿಂದ ನಿಮಗೆ ಬೇಕಾದ ಸೇವೆಗಳ ಪ್ರಕಾರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿರುತ್ತದೆ. ಬಹುತೇಕ ವಾಗಿ, ಎರಡು ರೀತಿಯ ಬ್ರೋಕರ್‌ಗಳಿವೆ. ರಿಯಾಯಿತಿ ಬ್ರೋಕರ್ ಮತ್ತು ಸೇವಾ ಬ್ರೋಕರ್. ರಿಯಾಯಿತಿ ಬ್ರೋಕರ್ ಕೇವಲ ನೀವು ಅವರಿಗೆ ನೀಡುವ ಸೂಚನೆಗಳನ್ನು ಮಾತ್ರ ನಿರ್ವಹಿಸುತ್ತಾರೆ. ಅವರು ನಿಮ್ಮ ಸೂಚನೆಗಳ ಆಧಾರದ ಮೇಲೆ ಭದ್ರತೆ ಗಳು ಅಥವಾ ಮಾರಾಟದಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುತ್ತಾರೆ. ಮತ್ತೊಂದೆಡೆ ಸೇವಾ ಬ್ರೋಕರ್ ನಿಮಗೆ ಆಯ್ಕೆಗಳನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತಾರೆ ಮತ್ತು ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು, IPO (ಐ ಪಿ ಓ) ಗಳು, ಇನ್ಶೂರೆನ್ಸ್ ಮತ್ತು ಹಣಕಾಸು ಸಾಧನಗಳಂತಹ ವಿವಿಧ ವ್ಯಾಪಾರಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ನಿಮಗೆ ಸಹಾಯ ಮಾಡುತ್ತದೆ. ನೀವು ಸೇವಾ ಬ್ರೋಕರ್ ಮೂಲಕ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಿದರೆ, ಬ್ರೋಕರ್‌ಗಳು ವಿಧಿಸುವ ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಶುಲ್ಕಗಳ ಮೇಲೆ ಗಮನ ಹರಿಸಿ. ಅವರು ಫ್ಲಾಟ್ ಬೆಲೆ ಯೋಜನೆ ಅಥವಾ ಪರಿಮಾಣ-ಸಂಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸಬಹುದು. ಫ್ಲಾಟ್ ಬೆಲೆ ಯೋಜನೆ ಎಂಬುದು ಗಾತ್ರ ಅಥವಾ ಮೌಲ್ಯವನ್ನು ಲೆಕ್ಕಿಸದೆ ಎಲ್ಲಾ ವಹಿವಾಟುಗಳ ಗಳ ಮೇಲೆ ವಿಧಿಸಲಾಗುವ ಫ್ಲಾಟ್ ದರವಾಗಿದೆ. ಪರಿಮಾಣ-ಸಂಯೋಜಿತ ಯೋಜನೆ ಒಂದು ಕ್ರಿಯಾತ್ಮಕ ಯೋಜನೆಯಾಗಿದ್ದು, ಇಲ್ಲಿ ಕಮಿಷನ್ ಶುಲ್ಕಗಳು ವ್ಯಾಪಾರದ ಪ್ರಮಾಣಕ್ಕೆ ವಿಲೋಮವಾಗಿ ಅನುಪಾತದಲ್ಲಿರುತ್ತವೆ. ವ್ಯಾಪಾರದ ಮೌಲ್ಯವು ಹೆಚ್ಚಾಗಿದ್ದರೆ, ಕಡಿಮೆ ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಶುಲ್ಕಗಳು. ನೀವು ಎಷ್ಟು ಬಾರಿ ವ್ಯಾಪಾರ ಮಾಡಲು ಯೋಜಿಸುತ್ತೀರಿ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಒಟ್ಟಾರೆ ಹೂಡಿಕೆ ತಂತ್ರವನ್ನು ಅವಲಂಬಿಸಿ, ಬ್ರೋಕರ್ ಆಯ್ಕೆಯು ಒಂದು ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಂದ ಮುಂದಿನದಕ್ಕೆ ಬದಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಗೆ ಹೊಸಬರಾಗಿರುವ ಚಿಲ್ಲರೆ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ, ಸೇವಾ ಬ್ರೋಕರನ್ನು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಲು ಸಲಹೆ ನೀಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಆದಾಗ್ಯೂ, ಹಣಕಾಸು, ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ರಿಯಾಯಿತಿ ಬ್ರೋಕರ್‌ನಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಅಥವಾ ಮೊಬೈಲ್ ಅಥವಾ ಡೆಸ್ಕ್‌ಟಾಪ್ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಅಪ್ಲಿಕೇಶನ್ ಮೂಲಕ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಅನುಭವಿ ಹೂಡಿಕೆದಾರರಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಉಪಯುಕ್ತ ಚಾನೆಲ್ ಆಗಿದೆ. ನೀವು ಯಾವ ವೇದಿಕೆಯೊಂದಿಗೆ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಆಯ್ಕೆ ಮಾಡಿದರೂ, DP, (ಡಿಪಿ) ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಶುಲ್ಕವನ್ನು ಕೇಳುತ್ತದೆ. ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಶುಲ್ಕಗಳಿಲ್ಲದೆ ಯಾವುದೇ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಗಳಿಲ್ಲ.
ಫಂಡ್‌ಗಳ ಹರಿವು
ಷೇರು ಮಾರುಕಟ್ಟೆಯಲ್ಲಿ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ನೀವು ಮೂರು ರೀತಿಯ ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಸಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸಬೇಕು. ಒಂದು ಬ್ಯಾಂಕ್ಖಾತೆ, ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಖಾತೆ ಮತ್ತು ಡಿಮ್ಯಾಟ್ಖಾತೆ. ಈ ಮೂರು ಖಾತೆಗಳನ್ನು ಒಂದಕ್ಕೊಂದು ಸಂಯೋಜಿಸಬೇಕು. ಟ್ರೇಡ್‌ಗಳನ್ನು ಕಾರ್ಯಗತಗೊಳಿಸಲು ಅಥವಾ ನಿಮ್ಮ ಸ್ಟಾಕ್‌ಗಳು, ಷೇರುಗಳು, ಸರಕುಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಲು ಮತ್ತು ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಬಳಸಲಾಗುತ್ತದೆ. ಖರೀದಿಗಳು ಮತ್ತು ಹೂಡಿಕೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಹಣವು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಅಥವಾ ಉಳಿತಾಯ ಖಾತೆಯಿಂದ ಬರುತ್ತದೆ. ಷೇರುಗಳು, ಬಾಂಡ್‌ಗಳು, ಸಾಧನಗಳು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಖರೀದಿಸಿದ ನಂತರ, ಅವುಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಗೆ ಜಮಾ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ. ಒಂದು ವೇಳೆ ನೀವು ಮ್ಯೂಚುಯಲ್ ಫಂಡ್‌ನ ಷೇರುಗಳು ಅಥವಾ ಯೂನಿಟ್‌ಗಳನ್ನು ಮಾರಾಟ ಅಥವಾ ವಾಪಾಸಾತಿ ಮಾಡಲು ಬಯಸಿದರೆ, ನಿಮ್ಮ ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಖಾತೆಮೂಲಕ ಮಾರಾಟ ಮಾಡಲು ನೀವು ಆದೇಶ ಮಾಡಬಹುದು. ಯೂನಿಟ್‌ಗಳು ಅಥವಾ ಷೇರುಗಳನ್ನು ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯಿಂದ ಡೆಬಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ಮಾರಾಟದಿಂದ ಬಂದ ಹಣವನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯಲ್ಲಿ ಡೆಬಿಟ್ ಮಾಡಲಾಗುತ್ತದೆ.
ಅದೇ ಘಟಕದೊಂದಿಗೆ ಡಿಮ್ಯಾಟ್, ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಮತ್ತು ಬ್ಯಾಂಕ್ ಖಾತೆಯನ್ನುತೆರೆಯುವ ಅಥವಾ ತೆರೆಯುವ ಸಂಸ್ಥೆಯೊಂದಿಗೆ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಮತ್ತು ಟ್ರೇಡಿಂಗ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುವುದು ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡುವ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ತೊಂದರೆ ರಹಿತವಾಗಿ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
ಅಗತ್ಯವಿರುವ ದಾಖಲೆಗಳು
ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ಹೊಂದಿಸುವ ಸಂಪೂರ್ಣ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಆನ್ಲೈನಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಬ್ರೋಕರೇಜ್ ಸಂಸ್ಥೆಯು ನಿಮಗೆ ಅರ್ಜಿ ನಮೂನೆ ಮತ್ತು KYC (ಕೆ ವೈ ಸಿ) ನಮೂನೆಯನ್ನು ಒದಗಿಸುತ್ತದೆ ಮತ್ತು ನಿಮ್ಮ ಪರವಾಗಿ ಟ್ರೇಡ್‌ಗಳು ಮತ್ತು ಫಂಡ್‌ಗಳ ಇತ್ಯರ್ಥಕ್ಕಾಗಿ ಅರ್ಜಿದಾರರು ಸಹಿ ಮಾಡಿದ ಸಂಸ್ಥೆಯ ಹೆಸರಿನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದ ಪವರ್ ಆಫ್ ಅಟಾರ್ನಿಯನ್ನು ಕೋರುತ್ತದೆ.
ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಅಕೌಂಟ್ ತೆರೆಯುವುದನ್ನು ಕೆಲವು ಸರಳ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ ಮಾಡಬಹುದು. ಹೂಡಿಕೆದಾರರ ಸಲುವಾಗಿ ಮತ್ತು ಸುಲಭವಾಗಿ ವ್ಯವಹಾರ ಮಾಡುವುದಕ್ಕಾಗಿ ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸುವ್ಯವಸ್ಥಿತಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ ಮತ್ತು ಸರಳಗೊಳಿಸಲಾಗಿದೆ. ಕೆಲವು ಸರಳ ಹಂತಗಳಲ್ಲಿ, ನೀವು ನಿಮ್ಮ ಆಯ್ಕೆಯ DP (ಡಿಪಿ) ಯೊಂದಿಗೆ ಡಿಮ್ಯಾಟ್ ಖಾತೆಯನ್ನು ತೆರೆಯಬಹುದು ಮತ್ತು ಇಂದೇ ಹೂಡಿಕೆ ಮಾಡಲು ಆರಂಭಿಸಬಹುದು.