ఆదాయపు పన్ను ప్రాధమికాంశాలు

ఆదాయపు పన్ను అనేది దేశ సంక్షేమం మరియు అభివృద్ధికి నిధులు సమకూర్చడానికి మీరు ప్రభుత్వానికి చెల్లించే మీ ఆదాయంలో ఒక భాగం. ఆదాయపు పన్ను విషయానికి వస్తే, అస్పష్టమైన అర్ధాన్ని కలిగి ఉన్న భావనలను మనం తరచుగా చూస్తాము. ఖచ్చితమైన పన్ను స్లాబ్‌లు ఏమిటో లేదా ఏ సవరణలు చేయబడ్డాయో మనకు ఎప్పుడూ తెలియదు. కాబట్టి మీ పన్నులు చెల్లించేటప్పుడు మీరు తరచుగా వచ్చే ఆదాయపు పన్ను యొక్క ముఖ్యమైన భావనల గురించి తెలుసుకోవడానికి ఆదాయపు పన్ను ప్రాధమికాంశాలు యొక్క సిద్ధంగా లెక్కింపు ఇక్కడ ఉంది.

‘ఆదాయం’ అంటే ఏమిటి? 

ఆదాయపు పన్ను ప్రాథమికతలతో ప్రారంభిస్తూ, అర్థం చేసుకోవడానికి అత్యంత ముఖ్యమైన పదం అనేది ఆదాయంగా నిర్వచించబడుతుంది. ఆదాయపు పన్ను చట్టం ప్రకారం సంపాదించే వనరులు కలిగి ఉన్న ఎవరైనా చెల్లించడానికి బాధ్యత వహించే ఐదు వర్గాల్లో ఆదాయం ఏర్పాటు చేయబడింది. 

జీతం ఆదాయం

మీ యజమాని నుండి అందుకున్న చెల్లింపు అంటే ప్రాథమిక చెల్లింపు, వార్షిక చెల్లింపు, అడ్వాన్సులు, భత్యం, రవాణా కన్వేయన్స్, పెర్క్విజిట్స్ మరియు పదవీ విరమణ ప్రయోజనాలతో సహా ఈ వర్గంలో భాగం. మినహాయింపుల తర్వాత, వీటన్నిటి మొత్తం మీ స్థూల జీతం. ఫారం 16, కాలమ్ 6 జీతం నుండి మీ ఆదాయం లో అన్ని వివరాలను అందిస్తుంది.

అద్దె ఆదాయం

మీరు సొంతం చేసుకున్న నివాస లేదా వాణిజ్య ఆస్థి నుండి అందుకున్న అద్దె రూపంలో ఆదాయం ఇంటి ఆస్థి నుండి ఆదాయంగా పన్ను విధించబడుతుంది.

వ్యాపారం మరియు వృత్తి నుండి ఆదాయం

మీరు ఒక వ్యాపార యజమాని లేదా జీతం పొందే వృత్తిపరమైన లేదా ఫ్రీలాన్సర్ అయితే, మీ ఆదాయం చెల్లింపు లేదా లాభాల రూపంలో ఈ వర్గం కింద పన్ను విధించబడుతుంది. ఇక్కడ పన్ను చెల్లించదగిన ఆదాయం మీ ఖర్చులు మినహా లెక్కించబడుతుంది.

మూలధన రాబడి ఆదాయం

రియల్ ఎస్టేట్, ఆభరణాలు, కంపెనీల షేర్ లు, బాండ్లు మొదలైన వాటితో సహా పెట్టుబడి రూపంలో ఉంచబడిన మూలధన ఆస్తి బదిలీ నుండి లాభం ఈ వర్గం కింద ఆదాయంగా పిలువబడుతుంది. బహుమతులుగా స్వీకరించబడిన ఆస్తులు, ఉదా. వారసత్వం, ఈ వర్గంలో లెక్కించబడదు లేదా అమ్మబడకపోతే ఈ వర్గంలో ఉండవు.

ఇతర వనరుల నుండి వచ్చే ఆదాయం

పైన పేర్కొన్న నాలుగు వర్గాలలో చేర్చబడని ఏదైనా ఆదాయం ఇతర వనరుల నుండి వచ్చే ఆదాయానికి క్రింద వస్తుంది. అవి పునరావృతమయే వడ్డీ (పోస్ట్ ఆఫీస్ పొదుపులు, బ్యాంక్ డిపాజిట్లు, సేవింగ్స్ బ్యాంక్ డిపాజిట్లు, పునరావృత డిపాజిట్లు) మరియు పునరావృతం కాని ఆదాయం లాటరీ, గేమ్ షో లేదా జూదం ద్వారా ఒకసారి సంపాదించిన ఆదాయం.

పన్ను రహిత ఆదాయం అంటే ఏమిటి?

పన్ను విధించబడని ఆదాయాలు ఉన్నాయో లేదో తెలియకుండా ఆదాయపు పన్ను ప్రాథమిక విషయాలపై మన అవగాహన అసంపూర్ణంగా ఉంటుంది.

వ్యవసాయ ఆదాయం, హెచ్‌యుఎఫ్ నుండి రశీదులు, కేంద్ర ప్రభుత్వం నోటిఫై చేసిన బాండ్లపై ఎన్ఆర్ఐ లు సంపాదించిన వడ్డీ, గ్రాట్యుటీలు, పెన్షన్ మార్పిడి, భీమా చేసిన వ్యక్తి మరణించిన తరువాత పొందిన భీమా, ప్రావిడెంట్ ఫండ్ రసీదులు వంటివి పన్నులకు బాధ్యత వహించని ఆదాయం.

ఒక మదింపుదారు ఎవరు?

ఒక మదింపుదారు పన్నులు చెల్లించడానికి అర్హత కలిగిన వ్యక్తి లేదా సంస్థ. ఇది ఒక వ్యక్తి, ఒక హెచ్‌యుఎఫ్ లేదా హిందూ అవిభక్త కుటుంబం, భాగస్వామ్య సంస్థ, కంపెనీ, వ్యక్తుల సభ లేదా ఎఒపి (వ్యక్తుల సంఘం) కావచ్చు.

ఆర్థిక సంవత్సరం మరియు అంచనా సంవత్సరం అంటే ఏమిటి?

ఆదాయం సంపాదించిన సంవత్సరం మరియు ముందస్తు పన్ను చెల్లించిన సంవత్సరం ఆర్థిక సంవత్సరం. పన్ను చెల్లింపుదారు దాఖలు చేసిన ఆదాయపు పన్ను రిటర్నులను ఆదాయపు పన్ను శాఖ అంచనా వేసిన ఆర్థిక సంవత్సరం తరువాత సంవత్సరం అంచనా సంవత్సరం. కాబట్టి 2020-21 ఆర్థిక సంవత్సరానికి, అంచనా సంవత్సరం ఆ.స.2021-22 గా ఉంటుంది.

మినహాయింపులు 

ఆర్థిక భారం కారణంగా, పన్ను చెల్లింపుదారుడు తన కుటుంబ భవిష్యత్తును నిర్ధారించడానికి, వైద్య, విద్యా ఖర్చులను చూసుకోవటానికి మరియు కుటుంబానికి అందించడానికి భరించాలి; పన్ను చట్టాలు స్థూల ఆదాయం నుండి తగ్గించగల మినహాయింపులను అనుమతిస్తాయి. కాబట్టి మీ స్థూల ఆదాయ తగ్గింపులు తీసివేయగా మీకు నికర పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే ఆదాయాన్ని ఇస్తాయి. ఈ మినహాయింపులు ఆదాయపు పన్ను చట్టం సెక్షన్ 80 (సెక్షన్ 80 సి నుండి 80 యు) కింద నమోదు చేయబడతాయి. ఈ మినహాయింపులలో కొన్ని:

సెక్షన్ 80సి: రూ.1.5 లక్షల వరకు పెట్టుబడులపై మినహాయింపు. మరో మాటలో చెప్పాలంటే, నికర పన్ను పరిధిలోకి వచ్చే ఆదాయానికి రావడానికి మీరు మీ స్థూల ఆదాయం నుండి ఈ మొత్తాన్ని తగ్గించవచ్చు.

సెక్షన్ 80సిసిసి: యాన్యుటీకి చెల్లించే భీమా ప్రీమియంపై మినహాయింపు.

సెక్షన్ 80సిసిడి: పెన్షన్ కోసం చేసిన జమపై మినహాయింపు. ఇది మీ జీతంలో 10% లేదా మీ స్థూల ఆదాయంలో 20% మించకూడదు.

సెక్షన్ 80టిటిఎ: పొదుపు ఖాతాపై వడ్డీపై మినహాయింపు

సెక్షన్ 80జిజి: హెచ్‌ఆర్‌ఏ అందించనప్పుడు చెల్లించిన ఇంటి అద్దెపై మినహాయింపు

సెక్షన్ 80ఇ, 80ఇఇ: విద్యా రుణం మరియు గృహ రుణంపై చెల్లించే వడ్డీపై మినహాయింపు.

సెక్షన్ 80సిసిజి: రాజీవ్ గాంధీ ఈక్విటీ సేవింగ్ స్కీమ్ (ఆర్‌జిఇఎస్) లో పెట్టుబడులపై మినహాయింపు

సెక్షన్ 80డి, 80డిడి, 80డిడిబి: వైద్య భీమా, వైద్య ఖర్చులు, వికలాంగుల పునరావాసం పై మినహాయింపు

సెక్షన్ 80జి- అర్హతగల సంస్థలు, రాజకీయ పార్టీల విరాళాలపై మినహాయింపు మరియు

సెక్షన్ 80టిటిబి- వడ్డీ ఆదాయంపై మినహాయింపులు

సెక్షన్ 80ఆర్‌ఆర్‌బి- పేటెంట్‌ పై యాజమాన్య హక్కు పై మినహాయింపులు

ప్రామాణిక మినహాయింపు అంటే ఏమిటి?

ఒక ప్రామాణిక మినహాయింపు అంటే జీతం పొందే పన్ను చెల్లింపుదారులకు అతను/ఆమె ఎంత సంపాదించినా లేదా పెట్టుబడి పెట్టినా బ్లాంకెట్ మినహాయింపు రూ. 50,000. అలాగే, గృహ అద్దె ఆదాయంలో 30 శాతం ప్రామాణిక మినహాయింపు కింద క్లెయిమ్ చేయవచ్చు. ఈ మినహాయింపు వైద్య లభ్ది మరియు రవాణా భత్యానికి బదులుగా ఆ.స.18-19 ముందు ప్రామాణిక మినహాయింపుకు అర్హత కలిగి ఉన్నది.

ఆ.స 20-21 మరియు అంచనా సంవత్సరం 21-22 కి ఆదాయపు పన్ను స్లాబ్ రేట్లు

భారతదేశం ప్రగతిశీల పన్ను నిర్మాణాన్ని కలిగి ఉంది, ఇక్కడ పన్ను పెరుగుతున్న ప్రాతిపదికన లెక్కించబడుతుంది. ఆదాయం పెరిగేకొద్దీ ప్రతి స్లాబ్‌కు ఆదాయానికి విధించే పన్ను రేటు పెరుగుతుంది. మీ ఆదాయానికి వర్తించే ప్రతి పన్ను స్లాబ్ నుండి సంచిత పన్ను మొత్తం మినహాయింపులను తగ్గించిన తర్వాత మీ నికర పన్ను చెల్లింపు అవుతుంది.

ఆర్థిక మంత్రిత్వ శాఖ తన కేంద్ర బడ్జెట్‌లో ఆ.స 2021 ప్రస్తుత పన్ను స్లాబ్ రేట్లకు ఎంపికగా కొత్త పన్ను వ్యవస్థను ప్రవేశపెట్టింది. కొత్త పన్ను నిబంధనల ప్రకారం, కొత్త పన్ను వ్యవస్థ కోసం వెళ్ళే పన్ను చెల్లింపుదారులు కొన్ని పన్ను మినహాయింపులు మరియు తగ్గింపులను వీడవలసి ఉంటుంది సహితం:

సెలవు ప్రయాణ భత్యం 

ఇంటి అద్దె భత్యం

రవాణా

ఉపాధి సమయంలో రోజువారీ ఖర్చులు

పునఃస్థాపన భత్యం

సహాయకుని భత్యం

పిల్లల విద్య భత్యం

సెక్షన్ 10(14) కింద ప్రత్యేక ప్రయోజనాలు

ప్రామాణిక మినహాయింపు

వృత్తి పన్ను

గృహ రుణంపై వడ్డీ (సెక్షన్ 24)

మినహాయింపు (80సి, 80డి, 80ఇ మరియు మొదలైనవి)

అలాగే, ఒక పెట్టుబడిదారు కొత్త వ్యవస్థకు మారవాలనుకుంటే, అది అ.స 2021-22 కోసం రిటర్న్స్ ఫైల్ చేయడానికి ముందు చేయాలి. వ్యాపార ఆదాయం ఉన్న పన్ను చెల్లింపుదారులు ముందు ఉన్న పన్ను వ్యవస్థకు ఒకసారి మాత్రమే తిరిగి మారవచ్చు.

కొత్త వ్యవస్థ కింద పన్ను స్లాబ్ రేటుకు ప్రతిగా పాత వ్యవస్థ క్రింద ఇవ్వబడింది:

పాత వ్యవస్థలో, సీనియర్ సిటిజెన్స్ మరియు సూపర్ సీనియర్ సిటిజెన్స్ కోసం కనీస పన్ను విధించదగిన ఆదాయం వరుసగా రూ.3 లక్షలు మరియు రూ.5 లక్షలు.

మీరు ఆరోగ్యం మరియు విద్య సెస్ కోసం కూడా 4% పన్ను చెల్లించవలసి ఉంటుంది.

ఈ ప్రాథమిక భావనలను, వర్తించే మినహాయింపులు మరియు పన్ను స్లాబ్ రేట్లు తెలుసుకోవడం వలన ఇప్పుడు పన్ను ఫైల్ చేయడం సులభతరంగా ఉంటుంది, మునుపటిలాగా కష్టంగా కాడకుండా.