ઓપ્શન હેજિંગ વ્યૂહરચના: કેવી રીતે શરૂ કરવું

1 min read
by Angel One

હેજિંગ

જો પોર્ટફોલિયો એસેટમાં અચાનક કિંમતમાં ઘટાડો થાય તો રોકાણકારો તેમના રિસ્ક એક્સપોઝરમાં ઘટાડો કરવા માટે હેજિંગ પદ્ધતિનો ઉપયોગ કરે છે. હેજિંગ ટેક્ટિક્સ, જ્યારે યોગ્ય રીતે ઉપયોગમાં લેવામાં આવે છે, ત્યારે અનિશ્ચિતતા અને મર્યાદાના નુકસાનને ઘટાડે છે, જ્યારે પરતના સંભવિત દરને અસર કરતા નથી. 

નુકસાન સામે રોકાણકારના પોર્ટફોલિયોને હેજિંગ સુરક્ષા પ્રદાન કરે છે. બીજી તરફ, હેજિંગ, રોકાણકારો માટે ઘટેલા વળતરમાં પરિણમે છે. પરિણામે, ઓપશન્સ સાથે હેજિંગ એક વ્યૂહરચના છે જે નાણાં સર્જન કરવાને બદલે પૈસા ગુમાવવા સામે રક્ષણ આપવા  કાર્યરત હોવી જોઈએ.

સામાન્ય રીતે, રોકાણકારો સિક્યોરિટીઝ ખરીદે છે, જે પોર્ટફોલિયોમાં અસુરક્ષિત વસ્તુ સાથે વ્યસ્ત સંબંધ ધરાવે છે. જો અસુરક્ષિત સંપત્તિની કિંમત ઘટે છે, તો સંભવિત નુકસાન સામે વ્યસ્ત રીતે સંકળાયેલી સુરક્ષા વિપરીત દિશામાં આગળ વધવી જોઈએ. કેટલાક રોકાણકારો ડેરિવેટિવ્સ તરીકે ઓળખાતા ફાઇનાન્શિયલ ઈન્ટ્રુમેન્ટ પણ ખરીદે છે. ડેરિવેટિવ્સ, જ્યારે વ્યૂહાત્મક રીતે અમલમાં મુકવામાં આવે, ત્યારે રોકાણકારોના નુકસાનને ચોક્કસ સ્તર સુધી નિયંત્રિત કરી શકે છે. સ્ટૉક અથવા ઇન્ડેક્સ પર મૂકેલ ઓપશન્સ એક પરંપરાગત હેજિંગ ટૂલ છે.

ઓપશન્સ સમજાવવામાં આવ્યા છે

જ્યારે સ્ટ્રાઇકપ્રાઈઝ પૂર્ણ થઈ જાય (મનિ ઓપ્શન તરીકે ઓળખાય છે) અથવા તે વટાવી જાય ત્યારે ઓપશન્સ પ્રાઈઝ હોય છે (મનિ ઓપ્શન તરીકે ઓળખાય છે). પહેલાં,ઓપશન્સમાં કોઈ આંતરિક મૂલ્ય નથી અને તેથી તે યોગ્ય છે.

તમારા માટે બે પસંદગી ઉપલબ્ધ છે:

કૉલના ઓપશન્સ

કૉલ ઓપશન એસેટખરીદવા માટે યોગ્ય છે, પરંતુ ફરજ નથી. જો તમને લાગે છે કે માર્કેટની કિંમત તેના વર્તમાન સ્તરથી નીકળશે, તો તમે કૉલ ઓપશન્સ ખરીદશો; જો તમને લાગે છે કે તે ઘટશે, તો તમે કૉલ ઓપશન્સ વેચશો.

એક કૉલ ખૂબ લોકપ્રિય અને વારંવાર ઉપયોગમાં લેવાતી ટેકનિક છે, જ્યારે કોઈ સ્ટૉક વિશે પોઝિટિવ હોય અને તે અંડરલાઈંગમાં ટૂંકા ગાળાની પોઝિશનને લઈ ઘટાડામાં રક્ષણ આપવા માંગે છે. વ્યૂહરચનાને અમલમાં મૂકવા માટે, કોઈપણ પાસે અગાઉથી અંડરલાઈંગ કંપનીમાં લાંબી પોઝિશન હોવી જોઈએ અને સમાન અંડરલાઈંગ સ્ટૉકના સમાન સંખ્યાના શેર માટે એક કૉલ ઓપશન્સ લખવો/વેચવો જોઈએ.

પદ્ધતિ વધુ અસરકારક છે જ્યારે કોઈ પહેલેથી કંપનીના સ્ટૉકમાં લાંબી પોઝીસન ધરાવે છે અને તેમની એન્ટ્રી અથવા બહાર નીકળવાની કિંમત વધારવા માંગે છે.

પુટ ઓપશન્સ

એક પુટ ઓપશન્સ તમને ચોક્કસ સમયસીમાની અંદર ચોક્કસ પ્રાઈઝ પર સ્ટૉક વેચવાની મંજૂરી આપે છે. ઉદાહરણ તરીકે, એબેલ, રોકાણકાર શેરદીઠ 14 ડોલર કિંમતથી શેર ખરીદે છે. એબેલ કિંમતમાં વધારો થવાની અપેક્ષા રાખે છે, પરંતુ જો શેરની કિંમત ઘટે છે, તો તેઓ એક વર્ષમાં તેમના સ્ટૉકને 10 ડોલર પર વેચી શકે તેની ખાતરી કરવા માટે નાની ફી (7 ડોલર) ચૂકવી શકે છે.

અહીં, કોઈ રોકાણકાર પાસે કંપનીના શેરમાં વર્તમાન સમયમાં લાંબી પોઝિશન છે અને સમાન સંખ્યામાં શેર સાથે એક રજૂ કરેલા ઓપશન્સને ખરીદે છે. જો અંડરલાઈંગ એસેટની શેર કિંમત ઘટે છે તો અભિગમ ખરીદવાનો હેતુ ડાઉનસાઇડ જોખમ સામે સુરક્ષા મેળવવાનો છે. પદ્ધતિ આકર્ષક છે કારણ કે જો ઓચિંતા જ સર્જાતી પરિસ્થિતિને કારણે સ્ટૉકની કિંમત ઘટે તો તે વ્યક્તિના નુકસાનને મર્યાદિત કરવાની મંજૂરી આપે છે.

જો તેમણે સ્ટૉકનું મૂલ્ય મહિનામાં 16 ડોલર સુધી વધે છે, તો એબેલ પુટ ઓપશન્સને અમલમાં મુકવામાં અસમર્થ રહેશે નહીં અને 7 ડોલર ગુમાવશે. જોકે, જો સ્ટૉકનું મૂલ્ય મહિનામાં 8 ડોલર સુધી પડી જાય, તો એબેલ તેમણે ખરીદેલ સ્ટૉકને વેચી શકે છે ( શેર દીઠ 14 ડોલર પરશેરદીઠ 10 ડોલર માટે છે. પેબલનું નુકસાન પુટ ઓપશન્સનો ઉપયોગ કરી શેરદીઠ 4 ડોલર સુધી મર્યાદિત કરવામાં આવ્યું હતું. જો તેણી પાસે મૂકેલા ઓપશન્સ હોય તો એબેલ  શેર દીઠ $6 ડોલર ગુમાવશે.

ઓપશન્સ સાથે હેજિંગ શરૂ કરવાના પગલાં

  • ઓપશન્સ ટ્રેડિંગ વિશે વધુ જાણો.
  • એકાઉન્ટ બનાવો
  • ટ્રેડ-ઇન માટે ઑપ્શન માર્કેટ પસંદ કરો.
  • દૈનિક, સાપ્તાહિક અથવા માસિક ઓપશન્સમાંથી પસંદ કરો.
  • એક સ્ટ્રાઇક પ્રાઈઝ અને પોઝિશન સાઇઝ પસંદ કરો જે તમને તમારા એક્સપોઝરને બૅલેન્સ કરવાની મંજૂરી આપશે.
  • તમારી ડીલ ખોલવી, મૉનિટર કરવી અને બંધ કરવી જોઈએ.

હેજ રોકાણકારોને કેવી રીતે સુરક્ષા આપે છે?

ઉપરોક્ત ઘટનામાં દર્શાવ્યા પ્રમાણે, ડાઉનસાઇડ પર મહત્તમ નુકસાન રૂપિયા(-14) સુધી મર્યાદિત છે, જ્યારે ઉપરની બાજુએ મહત્તમ નફો અનંત છે. તેનું કારણ છે કે ઓપશન્સ પર મહત્તમ નુકસાન 4 રૂપિયા સુધી મર્યાદિત છે, જે ઓપશન્સનું પ્રીમિયમ છે. સ્ટૉક કેટલો વધારે ઉપર જાય છે, તે  ઓપશન્સ પર તમારું મહત્તમ નુકસાન છે. પ્લસ સાઇડ પર, જ્યારે તમારો ઓપશન્સ રૂપિયા 4 નો પ્રીમિયમ ખર્ચ કવર કરવામાં આવે છે ત્યારે તમારી ચોખ્ખી આવક શરૂ થાય છે. સારું, નિષ્ફળતાના જોખમ વિશે શું છે?

ધ્યાનમાં રાખો કે એક પુટ ઓપશન્સ વેચવાનો અધિકાર છે. જ્યારે તમે ટાટા મોટર્સ  રૂપિયા 370 ખરીદો છો, ત્યારે તમે મૂળભૂત રીતે ટાટા મોટર્સને રૂપિયા 370 પર વેચવા માટે અધિકાર (પરંતુ જવાબદારી નથી) ખરીદી રહ્યા છો. તેથી તમારી પાસે ટ્રાન્ઝૅક્શન (380-370) પર રૂપિયા 10નું નુકસાન છે, જે કિંમત વચ્ચેનો તફાવત છે જેના પર તમે શેર અને જે કિંમત પર તમે પુટ ઓપશન્સ ખરીદ્યો છે તેના વચ્ચેનો તફાવત છે. તમે તમારી ડૂબેલ કિંમત તરીકે રૂપિયા 4 ઉમેરો છો, જેની ચુકવણી તમે ઑપ્શન પ્રીમિયમ તરીકે કરી છે. તે તમને કુલ રૂપિયા (-14)નું નુકસાન આપે છે, જે મહત્તમ નુકસાન છે જો ટાટા મોટર્સની સ્ટૉકની કિંમત રૂપિયા 100 સુધી પડી જાય તો પણ તમને મળશે.

પરંતુ જ્યારે ઓપશન્સની સમયસીમા સમાપ્ત થાય ત્યારે શું થાય છે? જો કિંમતમાં ફેરફાર તમારી સામેની જાય, તો તમે ફક્ત સ્ટૉક વેચી શકો છો અને મહત્તમ રૂપિયા (-14) ઓપશન્સ વેચી શકો છો. ઓપ્શન રીતે, સ્ટૉક પ્રાઈઝ સપોર્ટ લેવલ પર અભિગમ કર્યા પછી તમે પુટ ઓપશન્સમાંથી નફો મેળવી શકો છો. જો તમે આમાંથી કોઈપણ વસ્તુ કરવા માંગતા નથી, તો તમે દર મહિને  ફક્ત એક નવી પસંદગીની ખરીદી કરી શકો છો, જેની કિંમત તમને દર મહિને લગભગ 1% થશે.

તારણ

ઓપશનન્સ સાથે હેજિંગ કોઈપણ ટ્રેડર અથવા રોકાણકારની દૈનિક પ્રવૃત્તિનો એક આવશ્યક ઘટક બની ગયો છે. તે તમારા નફાને સુરક્ષિત કરવા, એન્ટ્રી પોઇન્ટને વધારવા અથવા અસ્થિરતાનું સંચાલન કરતી વખતે ઓછામાં ઓછી તેમની વર્તમાન સ્થિતિને જાળવી રાખવામાં સક્ષમ બનાવે છે.

ઓપશન્સ ટ્રેડિંગની ધારણા અને તેની ટેકનિકની અરજીની સંપૂર્ણ સમજણ હેજિંગની કલાની સંપૂર્ણ સમજણ માટે આવશ્યક છે.